بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونی ها در ایران: مطالعه‌ای فراتحلیل

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه اراک

4 دکتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، دانشگاه فردوسی مشهد

5 استادیار گروه توسعه روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

تعاونی ­ها می­ توانند زمینۀ مناسب برای توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در جامعه را فراهم کنند. با درنظرگرفتن فراوانی و تنوع پژوهش‌های انجام‌شده در زمینۀ موفقیت تعاونی‌ها در ایران، انجام‌دادن تحقیقات ترکیبی نظیر فراتحلیل در این حوزه ضروری به نظر می­رسد. سؤال پژوهش حاضر این است که در تحقیقات انجام‌شده چه عواملی بر موفقیت تعاونی­ها در جامعۀ ایران بیشترین تأثیر را می­گذارند؟ این پژوهش با روش فراتحلیل انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق همۀ تحقیقات معتبر علمی (شامل مقالات، طرح­های پژوهشی و پایان نامه) بودند که در سال­های 1380 تا 1399 با موضوع موفقیت تعاونی­ها منتشر شدند. براساس معیارهای ورود مطالعات به پژوهش و خروج از آن، 50 پژوهش انتخاب شدند و با نرم­افزار جامع فراتحلیلِ CMA2 تحلیل شدند. یافته­ها نشان داد در تحقیقات مرورشده، متغیرهای مستقل در چهار دستۀ اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و ساختاری-قانونی قرار می‌گیرند. در دستۀ اجتماعی، متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت اعضا به‌ترتیب با اندازۀ اثر 66/0 و 43/0 بیشترین تأثیر را بر موفقیت تعاونی­ها می­گذارند. در دستۀ مدیریتی، متغیرهای روابط و همکاری تعاونی­ها و همچنین سابقۀ اعضا و مدیران به‌ترتیب با اندازۀ اثر 45/0 و 36/0 بیشترین تأثیر را بر موفقیت تعاونی­ها دارند. در دستۀ اقتصادی، متغیر سرمایۀ تعاونی­ها با اندازۀ اثر 33/0 بیشترین تأثیر را بر موفقیت تعاونی­ها دارد. بیشترین تأثیر متغیرهای دستۀ ساختاری-قانونی عبارت است از: دانش و آگاهی دربارۀ تعاونی­ها و عملکرد ادارۀ تعاون منطقه به‌ترتیب با اندازۀ اثر 49/0 و 40/0. مدل نهایی مستخرج از نتایج تحقیق نشان داد که ابتدا عوامل ساختاری-قانونی و سپس عوامل اجتماعی می­توانند نقش مهمی در عوامل مدیریتی و اقتصادی و درنهایت موفقیت تعاونی­ها داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Factors Affecting the Cooperatives Success in Iran: A Meta-Analytical Study

نویسندگان [English]

  • Seyed Zia Hashemi 1
  • Majid Fouladiyan 2
  • Seyed Ahmad Mir Mohamad Tabar 3
  • Mahmood Teymouri 4
  • Mostafa Teimoori 5
1 Associate Professor, Department of Sociology, University of Tehran
2 Associate Professor, Department of Social Sciences, Ferdowsi University of Mashhad
3 Assistant Professor, Department of Sociology, Arak University
4 PhD in Economic Sociology and Development, Ferdowsi University of Mashhad
5 Cooperatives success, social capital, participation, cooperative awareness, meta-analysis
چکیده [English]

Cooperatives can provide a fertile ground for economic, cultural and social development in society. Considering the frequency and variety of research conducted on the cooperatives success in Iran, it seems necessary to conduct combined research such as meta-analysis in this area. The question of the present study is that in the conducted research, what factors have the greatest impact on the cooperatives success in Iranian society? This research has been done by meta-analysis method. The statistical population of the study was all valid scientific researches (including articles, research projects and dissertations) that were published in the years 2001 to 2020 with the subject of the cooperatives success. Based on the criteria for entering and exiting studies, 54 studies were selected and analyzed with comprehensive CMA2 meta-analysis software. Findings showed that in the reviewed research, independent variables are placed in four categories: social, economic, managerial and structural-legal. In the social category, the variables of social trust and member participation with the effect of 0.66 and 0.43, respectively, have the greatest impact on the success of cooperatives. In the management category, the variables of relations and cooperation of cooperatives as well as the background of members and managers have the greatest impact on the cooperatives success with the effect of 0.45 and 0.36, respectively. In the economic category, the variable of cooperative capital with an effect size of 0.33 has the greatest impact on the cooperatives success. The most impact of the structural-legal category variables are: knowledge and awareness about cooperatives and the performance of the regional cooperative administration with an effect size of 0.49 and 0.40, respectively. The final model derived from the research results showed that first structural-legal factors and then social factors can play an important role in other factors and finally the cooperatives success.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cooperatives success
  • social capital
  • participation
  • cooperative awareness
  • meta-analysis

مراجع

بوداقی، علی، باقری، معصومه، بهمنی، سجاد، شهریاری، مرضیه، صادقی عمرو آبادی، بهروز (1400). مدل­سازی ساختاری تفسیری راهکارهای افزایش تولید شرکت­های تعاونی استان خوزستان در دوره شیوع کرونا، توسعه محلی، دوره 13، شماره 1: 147-171.
دانش مهر، حسین، هدایت، عثمان (1397). تحلیل روایت ذی‌نفعان از فروپاشی سرمایه اجتماعی در میان تعاونی‌های تولید روستایی (مورد مطالعه: تعاونی‌های تولید روستایی استان کردستان)، توسعه محلی، دوره 10، شماره 2: 207-230.
شامرادیان، سحر (1398). شناسایی عوامل مؤثر بر عدم موفقیت شرکت­های تعاونی تولیدی شهرستان سنندج با استفاده از تکنیک­های تصمیم‌گیری چندمعیاره. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد رشتۀ مدیریت کسب‌وکار، دانشکد، علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
 صفری، حسین؛ آریان­فر، خسرو؛ ابراهیمی، عباس (1388). عوامل مؤثر بر موفقیت شرکت­های تعاونی مصرف برتر. تعاون و کشاورزی (تعاون)، سال 13، شماره 212: 33-51.
فرشادفر، زهرا (1388). عوامل مؤثر بر بهره­وری نیروی انسانی در شرکت­های تعاونی صنعتی و کشاورزی استان کرمانشاه. تعاون و کشاورزی (تعاون)، سال 20، شماره 203: 35-48.
کوهی، کمال (1385). راهکارهای ارتقای فرهنگ تعاون (مطالعۀ موردی استان آذربایجان شرقی). تعاون و کشاورزی (تعاون)، سال 20، شماره 202: 1-18.
نوغانی، محسن؛ میرمحمدتبار، سیداحمد (1396). فراتحلیل: مبانی و کاربردها. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
Adrian, J., & Green, T. (2001). Agricultural cooperative managers and the business environment. Journal of Agribusiness, 19(1): 17-34.
Ajzen, I., & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice Hall, Inc.
Banaszak, I (2008). Determinants of successful cooperation in agriculture markets: Evidence from producer group groups in Poland. In G. Hendrikse, M. Tunnanen, M., J., Winddsperger J., G. Cliquet (Eds.), Strategy and governance of networks: Cooperatives, franchising and strategic alliance (pp. 27-46). Heidelberg: Physica Verlag.
Baviskar, B. S, & Attwood. D. W. (1984). Rural co-operatives in India. Contributions to Indian Sociology, 18(1): 85-107.
Becker, G. S. (1999). Investment in human capital: A theoretical analysis. Journal of Political Economy, 70(5): 9-49.
Bhuyan, S, & Leistritz, F. (2001). An examination of characteristics and determinants of success of cooperatives in the non-agricultural sectors. Journal of Cooperatives, 16: 46-62.
Bhuyan, S. (2007). The people factor in cooperative. Canadian Journal of Agricultural Economics, 55(3): 275-298.
Borenstein, M, Hedges, L, Higgins, J, & Rothstein, H. (2009). Introduction to meta-analysis. UK: Wiley & Sons Publication.
Bruynis, C., Goldsmith, P. D., Hahn, D. E., & Taylor, W. J. (2001). Critical success factors for emerging agricultural marketing cooperatives. Journal of Cooperation, 16: 14-24.
Bruynis, C., Goldsmith, P. D., Hahn, D. E., & Taylor, W. J. (2007). Key success factors for emerging agricultural marketing cooperatives. Journal of Cooperatives, 16: 19-24.
Card, N. A. (2011). Applied meta-analysis for social science research. New York: Guilford Publications.
Cohen, J. (1977). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York: Academic Press.
Cooper, H. M. (2009). Research synthesis and meta-analysis: A step-by-step approach. Thousand Oaks, CA: Sage.
Egerstrom, L. (2004). Obstacles to cooperation. Armonk, N.Y: M.E. Sharpe.
Eklund, J. E. (2013). Theories of investment: A theoretical review with empirical applications, working papers series from Swedish entrepreneurship forum. Available at: https://entreprenorskapsforum.se/wp-content/uploads/2013/03/WP_22.pdf (Accessed 27 May 2020).
FAO. (2004). Cooperatives and their environments, new strategies for mobilizing capital in agricultures cooperatives. Available at: from http://www.fao.org/3/y5469e/y5469e04.htm (Accessed  24 March 2010).
Fulton, M. E. (2004). Understanding cooperative behavior: The prisoner's dilemma approach. New York: M.E Sharp.
Guzmán, C., & Santos, F. (2020). Analyzing the links between cooperative principles, entrepreneurial orientation and performance. Small Business Economy, 55: 1075–1089.
Han, J., Qin, Z, Zhang, Y., & Luo, D. (2006). The current development and problems of Chinese cooperative development. Zhongguo Jingji shibao.
Hilchey, D. (2009). Small scale Grower Cooperative in the Northeast U.S. Journal of Agriculture and Food Systems Development, 1(2): 12-21.
International Co-operative Alliance. (2019). Global 300 Report 2010: The world’s major cooperatives and mutual businesses. Available at http://ica.coop/sites/default/files/attachments/Global300%20Report%202011.pdf (Accessed  18 December 2019).
International Cooperative Alliance (ICA). (1995). Cooperative identity, values and principles. Available at: https://www.ica.coop/en/cooperatives/cooperative-identity (Accessed  28 March 2019).
John, L., Adrian, J. & Wade Green, T. (2006). Agricultural cooperative managers and the business environment. Journal of Agribusiness Agricultural Economics, 19(1): 17-33.
Johnson, D. (1995). Surfing the new wave cooperatives. Farmer Cooperatives, 62(7): 1-12.
Li, P. (2004). Social capital and economic outcomes for immigrants and ethnic minorities. Journal of International Migration and Integration, 5(2): 171–190.
Lipsey, M. W., & Wilson, D. B. (2001). Practical meta-analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
Littell, J. H., Corcoran, J., & Pillai, V. (2008). Systematic reviews and meta-analysis. New York: Oxford University Press.
Liu, G. (2011). Factors for successful development of farmer cooperatives in China (Unpublished master´s thesis). Massey University, New Zealand.
Menard, C., & Shirley, M. M. (2014). The future of new institutional economics: from early intuitions to a new paradigm? Journal of Institutional Economics, 10(4):541–565.
Njiru, M. N. (2014). Factors influencing performance of co-operatives: A case of Mbeere North sub-county, Kenya. An in Project Planning and Management, University of Nairobi.
Osterberg, P., & Nilsson, J. (2009). Members’ perception of their participation in the governance of cooperatives: The key to trust and commitment in agricultural cooperatives. Journal of Agribusiness, 25(2): 181- 197.
Österberg, P., & Nilsson, J. (2009). Members’ perception of their participation in the governance of cooperatives: The key to trust and commitment in agricultural cooperatives. Agribusiness, 25(2): 181–197.
Pollet, I. (2009). Cooperatives in Africa: The age of reconstruction-synthesis of a survey in nine african countries. Series on the Status of Cooperative Development in Africa .Coop Africa working Paper No.7, ILO.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American community. New York: Simon and Schuster.
Sargent, M. (1982). Agricultural co-operation. Hampshire, England: Grower Publishing Company.
Stephen, F. H. (2017). The institutional environment required to support China’s new normal economy. China-EU Law Journal, 5(3): 119-134.
Sun, W. (2009). Institutional innovation of cooperative mode of production, teaching and research: comprehensive innovation. Research on Scientific Research Management, 30: 69-75.
Suskswang, O. (1990). Dynamics of cooperative development. Available at: www.systemdynamics.org/conferences/1990/proceed/pdfs/suska1102.pdf (Accessed 30 April 2019).
United Nations. (2015). International year of cooperatives. Available at: http://www.un.org/ (Accessed 29 May 2015).
Woolcook, M. (2000). Social capital and economic development: Towards a theoretical synthesis and policy framework. Theory and Society, 27: 151-208.
Yu, R. (2009). Four factors influence farmer cooperative development. Available at: http://nc.mofcom.gov.cn/news/11410711.html (Accessed 28 November 2018).
Zeuli, B. (2004). The evolution of the cooperative model. London: Routledge.
توسعه محلی (روستائی-شهری)
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 26
بهار و تابستان 1401
شهریور 1401
صفحه 27-54

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار