فقر شهری و پرداخت رسانه‌ای؛ تحلیل محتوای رسانه مدیریت شهری تهران(دوره ششم)

نویسندگان

1 پژوهشگر اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، تهران، ایران.

چکیده

مسئلۀ فقر شهری و مقابله با آن به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در اسناد بالادستی شهرداری تهران بارها مطرح و بر آن تأکید شده است. در این اسناد، موضوع عدالت شهری به‌عنوان دال مرکزی و مبتنی بر بنیان‌های اعتقادی عنوان شده است. در این پژوهش این سؤال مطرح شده که رسانۀ همشهری به‌عنوان رسانۀ مدیریت شهری در راستای تحقق اهداف بالادستی، فقر شهری و مقابله با آن را چگونه بازتاب داده است. چارچوب مفهومی تحقیق، ابعاد نه‌گانۀ فقر شهری از دیدگاه میتلین و ساترثویت است.
در این پژوهش به روش تحقیق کیفی و تکنیک تحلیل محتوای کیفی قیاسی همه شماره‌های روزنامه همشهری (مرداد 1400 تا آذر 1403) در ارتباط با موضوعات فقر شهری و تهیدستان شهری بررسی شده است.
نتایج نشان می‌دهد موارد متعددی از ابعاد فقر در رسانۀ مدیریت شهری بازنمایی شده است و می‌توان گفت این رسانه مطابق با رسالت خود، ابعاد فقر شهری و اقدامات شهرداری تهران برای مقابله با آن‌ها را انعکاس می‌دهد. در این جهت، دو مقولۀ تأمین نامناسب زیرساخت‌های عمومی شهر و مسکن نامناسب بیشترین بازنمایی و دو مقولۀ حمایت ناکافی قانونی و بی‌صدایی فرودستان درمجموع کمترین بازنمایی را داشته است.
به ابعاد فیزیکی و مشهود فقر شهری بیشتر از ابعاد کمتر پیدا مانند حمایت حقوقی و بی‌صدایی توجه شده است. همچنین نگاه رسانه بیشتر به فقر امکانات و زیرساخت‌های شهری است تا گروه‌های فقیر شهری و گزارش‌ها بیشتر جنبۀ خبری است تا تحلیلی و اثر بحران‌های اقتصادی و اجتماعی در تجربۀ زیستۀ فقرای شهری بازنمایی نشده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Urban Poverty and Media Representation (Content Analysis of Hamshahri Newspaper as a Media of Urban Management)

نویسندگان [English]

  • Abdorasoul Hashemi 1
  • َAnvar Mostafavi 2
1 Social Researcher, Allameh Tabatabae’i University, Tehran, Iran
2 Tehran Urban Planning & Research Center, Tehran, Iran
چکیده [English]

The Tehran Municipality’s overarching documents have directly and indirectly addressed and emphasized the issue of urban poverty and its reduction. The central motif of these documents is the concept of urban justice, which is rooted in fundamental beliefs. The inquiry posed by this research is as follows: In accordance with the aforementioned objectives, how has the Hamshahri media, which serves as the media outlet for urban management, depicted urban poverty and the efforts to address it? The research’s conceptual framework is predicated on the nine dimensions of urban poverty as viewed by Mitlin and Satterthwaite.
This research uses a qualitative research method and the deductive qualitative content analysis technique to examine all issues of Hamshahri newspaper (August 2021 to November 2024) related to the topics of urban poverty and the urban poor.
The findings suggest that the urban management media have depicted a variety of poverty-related aspects. In accordance with its mission, it can be asserted that this media outlet has endeavored to reflect the dimensions of urban poverty and the measures taken by the Tehran Municipality to address them. In this regard, the categories of inadequate provision of public urban infrastructure and inadequate housing have received the most representation, while the categories of insufficient legal support and the voicelessness of the poor have collectively received the least representation.
Consequently, the physical and visible aspects of urban poverty have received more attention than the less visible aspects, such as legal support and voicelessness. Furthermore, the media’s emphasis is on the poverty of urban facilities and infrastructure rather than on impoverished urban communities. The reports are more news-oriented than analytical, and the lived experience of the urban poor is not represented in the context of economic and social crises.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deductive Qualitative Content Analysis
  • Hamshahri Newspaper
  • Media Representation
  • Tehran City
  • Urban Poverty

مراجع

اجاق، زهرا (1401)، زبان رنج: تحلیل چارچوب مسئلۀ فقر و فقرا در رسانه‌های برخط ایران. فصلنامۀ بررسی مسائل اجتماعی ایران، 13(1)، 103-169. https://doi.org/10.22059/ijsp.2022.90396
باقری خوزانی، مجید، شهرابی فراهانی، امیر، کوثری، سهیل و محمدخانی، سهیل (1403). برنامۀ چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران 1401-1404. چاپ اول. تهران: همشهری.
ببی، ارل (1381). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمۀ رضا فاضل. تهران: سمت.
حیدری، آرش، فرهپور، سارا و محبی، میلاد (1402). تهیدست شهری و فقر تجربۀ فیلم‌ساز ایرانی: تحلیل تصویر زندگی تهیدستان شهری در سینمای ایران دهۀ 1390. جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 14(2)، 1-23. https://doi.org/10.22059/jsal.2023.92663
غفاری، جواد، برزویی، محمدرضا و قیدرلو، کمیل (1402). بازنمایی فرهنگ فقر در سیمای جمهوری اسلامی ایران براساس نظریۀ اسکار لوئیس و دیدگاه محمدرضا حکیمی؛ بررسی مجموعۀ تلویزیونی «باخانمان». پژوهش‌های رسانه و ارتباطات، 1(1)، 113-147. https://doi.org/10.22034/mcr.2023.181953
ذاکری، علیرضا، فولادیان، مجید و ملیکا، مقدم (1402). بازنمایی تهیدستانِ شهری در روزنامۀ اطلاعات (1305-1332): دولت ناکارآمد و سوژۀ ناتوان در تقلای بقا. فصلنامۀ علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 23(89)، 77-127. http://dx.doi.org/10.32598/refahj.23.89.2940.4
سند ملی آمایش سرزمین مصوب شورای عالی آمایش سرزمین 1399. https://www.agri-peri.ac.ir/dorsapax/userfiles/file/sanadmeliamayesh.pdf
صادقی، رسول و زنجری، نسیبه (1396). الگوی فضایی نابرابری توسعه در مناطق 22گانۀ کلان‌شهر تهران. فصلنامۀ رفاه اجتماعی، 17(6)، 149-184.
کلانتری، بهرنگ، سجادی، ژیلا و رضویان، محمدتقی (1399). ارزیابی و تحلیل شاخص‌های طرد اجتماعی در فضای شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 12 شهرداری تهران). جغرافیای اجتماعی شهری، 7(۲)، 1-26. https://doi.org/10.22103/JUSG.2020.2016
مؤمنی، علی و بهار، مهری (1401). تحلیل محتوای کیفی بازنمایی مفهوم فقر و امر خیریه در تبلیغات تلویزیونی صداوسیما (مطالعۀ موردی تبلیغات کمیتۀ امداد امام خمینی (ره). فصلنامۀ میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه، 5(2)، 165-194.
هاشمی، عبدالرسول، ازکیا، مصطفی و موسوی، سید یعقوب (1400) تهیدستان شهری و عدم جذب در بازار کار رسمی (مورد مطالعه: مهاجران روستایی فقیر شهر تهران). توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 13(1)، 93-117. https://doi.org/10.22059/jrd.2021.320539.668635
Amis, P. (1995). Making sense of urban poverty. Environment and Urbanization, 7(1), 145-158.
Babbie, E. (2002). The Practice of Social Research. Translated by: R. Fazel. Tehran: Samt. (In Persian)
Bagheri Khozani, M., Shahrabi Farahani, A., Kowsari, S., & Mohammadkhani, S. (2024). Fourth Development and Progress Plan of Tehran 2022-2025 (1st Ed.). Tehran: Hamshahri. (In Persian)
Bray, R., De Laat, M., Godinot, X., Ugarte, A., & Walker, R. (2019). The hidden dimensions of poverty. Montreuil: Fourth World Publications.
Chase, E., & Walker, R. (2012). It must be true-I read it in the news, Representations of UK poverty in British national newspaper 2006-2012.
Ghafari, J., Borzouei, M. R., & Qaidarloo, K. (2013). Representation of the culture of poverty in the Islamic Republic of Iran’s television based on Oscar Lewis’s theory and Mohammad Reza Hakimi’s perspective; a study of the television series “With Our House”. Media and Communication Research, 1(1), 113-147. https://doi.org/10.22034/mcr.2023.181953 (In Persian)
Hashemi, A., Azkia, M., & Mousavi, S. Y. (2022). Urban Poverty and Lack of Absorption in the Formal Labor Market (Case Study: Poor Rural Migrants in Tehran). Local Development (Rural-Urban), 13(1), 93-117. https://doi.org/10.22059/jrd.2021.320539.668635 (In Persian)
Heydari, A., Farahpour, S., & Mohebi, M. (2023). Urban Poor and Poverty: The Experience of Iranian Filmmakers: Analysis of the Image of the Life of the Urban Poor in Iranian Cinema in the 2011s. Sociology of Art and Literature, 14(2), 1-23. https://doi.org/10.22059/jsal.2023.92663 (In Persian)
Kalantari, B., Sajjadi, J., & Rezavian, M. T. (2019). Evaluation and Analysis of Social Exclusion Indicators in Urban Space (Case Study: District 12 of Tehran Municipality). Urban Social Geography, 7(2), 1-26. https://doi.org/10.22103/JUSG.2020.2016 (In Persian)
Kerins, C., Furey, S., Kerrigan, P., McCartan, A., Kelly, C., & Vaughan, E. (2023). News media framing of food poverty and insecurity in high-income countries: a rapid review. Health Promotion International, 38(6), daad188.
Kehya, R. Ö., & Serdaroğlu, C. (2018). Representation of Poor People in Television Series: Lost Lifes in Extreme Representations. Journal of Strategic & Social Research, 2(3).
Mugalavai, A. K. (2012). Social media and information for poverty alleviation in Rhonda Slums, Nakuru County Kenya. In Information and Knowledge Management (Vol. 2, No. 7, pp. 1-9).
Mitlin, D., & Satterthwaite, D. (2012). Urban poverty in the global south: scale and nature. Routledge.
Momeni, A., & Bahar, M. (2012). Qualitative content analysis of the representation of the concept of poverty and charity in the television advertisements of the Iranian Broadcasting Corporation (Case study of the advertisements of the Imam Khomeini Relief Committee). Interdisciplinary Journal of Communications and Media, 5(2), 165-194. (In Persian)
National Land Planning Document approved by the Supreme Land Planning Council (2010). https://www.agri-peri.ac.ir/dorsapax/userfiles/file/sanadmeliamayesh.pdf
Ojaq, Z. (2022). The Language of Suffering: An Analysis of the Framework of the Problem of Poverty and the Poor in Iranian Online Media. Quarterly Journal of Iranian Social Issues, 13(1), 103-169. https://doi.org/10.22059/ijsp.2022.90396 (In Persian)
Rose, M., & Baumgartner, F. R. (2013). Framing the poor: Media coverage and US poverty policy, 1960–2008. Policy Studies Journal, 41(1), 22-53.
Sadeghi, R., & Zanjari, N. (2017). Spatial Pattern of Development Inequality in the 22 Regions of Tehran Metropolitan Area. Social Welfare Quarterly, 17(6), 149-184. (In Persian)
Wratten, E. (1995). Conceptualizing urban poverty. Environment and Urbanization, 7(1), 11-38. https://doi.org/10.1177/095624789500700118
Zakeri, A. R., Fouladian, M., & Moghadam, M. (2023). Representation of Urban Poverty in the Information Newspaper (1305-1332): Inefficient Government and Powerless Subject in the Struggle for Survival. Social Welfare Scientific Research Quarterly, 23(89), 77-127. http://dx.doi.org/10.32598/refahj.23.89.2940.4 (In Persian)
 
 
توسعه محلی (روستائی-شهری)
دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 31
پائیز و زمستان 1403
اسفند 1403
صفحه 407-422

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار