مطالعه جامعه‌شناختی مناسبات دیوان‌سالارانه در شهرستان‌های پیرامونی ایران؛ مورد اداره آموزش و پرورش بندرِ جاسک

نوع مقاله : پژوهشی : ... (با ذکر دقیق نوع فعالیت علمی)

نویسندگان

1 دانشجوی جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.

10.22059/jrd.2024.384202.668879

چکیده

مسیر توسعه و پیشرفت نیازمند توجه به مناطق پیرامونی و عدم محدود شدن توجهات به نواحی کلان‌شهری است. به این سبب شناخت و فهم مناسبات سازمانی و نظام دیوان‌سالارانة جاری در نواحی مختلف کشور اهمیت دارد. پژوهش حاضر به مطالعۀ‌ وضعیت نظم سازمانی و اداری آموزش و پرورش در بندرِ جاسک به عنوان نمونه‌ای از مناطق پیرامونی و شهرهای کم‌جمعیت پرداخته تا ویژگی‌های مناسبات دیوان‌سالارانه در این منطقه را نشان دهد. روش گردآوری داده‌ها در این پژوهش مشاهدۀ مشارکتی و سپس تکمیل داده‌ها توسط چند مصاحبه عمیق با مدیران و ذی‌نفعان محلی است و شیوه تحلیل استفاده از نوع آرمانی دیوان‌سالاری وبر است. یافته‌ها نشان می‌دهد در ادارة مورد مطالعه، به واسطة ادراک خود به‌عنوان منطقه‌ای محروم،‌ پذیرشی توأم با ضعف نسبت به ادارات یا افراد منتسب به مرکز وجود دارد. همچنین دیوان‌سالاری مملو از روابط شخصی و تحت تأثیر شدید روابط گروهی و محلی است. چنین وضعیتی هم تأثیر منفی روی قاعده‌مندی‌های موردانتظار در دیوانسالاری دارد و هم در مواردی مثل دریافت بودجه و کمک‌های بین‌سازمانی بر اساس توان شخصی مدیران می‌تواند مثبت تلقی شود. در همه این موارد نقش‌آفرینی گروه‌های خیریه‌ای و جهادی قابل توجه است. به لحاظ جایگاه اجتماعی مشاغل دولتی و اداری، یافته‌ها حاکی از این است که با افزایش اختلاف درآمدی بین مشاغل دولتی و برخی مشاغل آزاد در منطقه، از مطلوبیت کارمندی کاسته شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Sociological Study of Bureaucratic Relations in Peripheral Cities of Iran; The Case of Education Administration of Jask Port

نویسندگان [English]

  • Amirhadi Takhshid 1
  • Nooh Monavvary 2
1 Student, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 Assistant Professor of Sociology, University of Tehran.
چکیده [English]

The path of development and progress requires attention to the peripheral areas and not limiting attention to metropolitan areas. For this reason, it is important to know and understand the current organizational relations and bureaucratic system in different regions of Iran. The present research studies the state of the organizational and administrative order of education in the Jask port as an example of peripheral areas and sparsely populated cities in order to show the characteristics of bureaucratic relations in this region. The method of data collection in this research is interviewing and participatory observation with local managers and stakeholders, and the method of analysis in this article is the ideal type of Weber's bureaucracy. The findings show that in the department under study, due to its perception as a deprived area, there is acceptance coupled with weakness towards the departments or people assigned to the center. Also, bureaucracy is full of personal relationships and strongly influenced by group and local relationships. Such a situation has both a negative effect on the expected regularities in the bureaucracy and can be considered acceptable in cases such as receiving budgets and inter-organizational aid based on the personal power of managers. In all these cases, the role of charitable and jihadi groups is significant. In terms of the social position of public and administrative jobs, the findings indicate that with the increase in the income difference between public jobs and some freelance jobs in the region, the desirability of being an employee has decreased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • jask port
  • organizational behavior
  • bureaucracy
  • peripheral areas
  • sparsely populated cities