بررسی سطح، الگو و تعیین‌کننده‌های مهاجرپذیری در محله‌های شهر تهران طی سال‌های 1389 تا 1390

نویسندگان

1 دانشیار گروه جمعیت‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد جمعیت شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

مهاجرت اغلب تصمیمی عقلانی است و با ارزیابی و مقایسۀ شرایط مبدأ و مقصد صورت می‌پذیرد. بر این اساس می‌توان گفت مهاجرت پدیده­ای است که به‌شدت تحت تأثیر اوضاع‌واحوال اقتصادی و اجتماعی قرار می‌گیرد. باتوجه‌به‌اینکه شهر تهران، در مقایسه با سایر مناطق کشور، از شرایط اجتماعی و اقتصادی مناسب‌تری بهره‌مند است، این شهر به یکی از کانون‌های اصلی جذب جمعیت تبدیل شده است، اما باتوجه‌به ویژگی­های مختلف اجتماعی- اقتصادی مناطق و محله‌های شهر تهران، میزان جذب جمعیت مهاجر در هریک از محله‌های این شهر متفاوت است. در این راستا هدف ما در این پژوهش بررسی مهاجرت‌های صورت‌گرفته به محله‌های شهر تهران و میزان تعیین‌کنندگی وضعیت اجتماعی- اقتصادی، رفاهی و جمعیتی محله در جذب مهاجران بوده است. در این ﭘﮋوﻫﺶ از تحلیل ثانویه داده­های سرشماری 1390 در سطح حوزه آماری استفاده شده است. این داده­ها با استفاده از نرم‌افزارهای Arc GIS و Spss مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که میزان و الگوی جنسیتی مهاجرپذیری در محله‌های شهر تهران متفاوت است. پس‌ازآن نتایج تحلیل دومتغیره پژوهش وجود رابطه معنادار میان ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و رفاهی محله و میزان مهاجرپذیری را تأیید کرد. در مدل نهایی تحلیل چند متغیره تحقیق، مجموع متغیرهای واردشده توانستند بیش از 64 درصد از واریانس میزان مهاجرپذیری محله­های شهر تهران را تبیین کنند. نتایج حاکی از آن است که مالکیت مسکن، میزان تحصیلات عالی، و قیمت مسکن مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های مهاجرپذیری در محله­های شهر تهران بوده و نقش تأثیرگذاری در جذب مهاجران به محله­های مختلف این شهر داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Level, Pattern and Determinants of Accepting Immigrants in Tehran Neighborhoods during 2006-2011

نویسندگان [English]

  • Hossein Mahmoudian 1
  • Razieh Khajehnezhad 2
1 Associate Professor of Demography, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 M. A. of Demography, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
چکیده [English]

Migration is a rational decision and it is made based on the comparing of the origin and destination circumstances. In this respect this phenomenon affected extremely by economic and social conditions. Tehran has better economic and social conditions compared to other cities of Iran. Therefore, it has been one of the major population attraction hubs. However, rate of Immigrant population absorption differs in each district and more specifically each neighborhood, because of the variety of socio-economic features in each of them. In this regard, we aim to study the migrations to different neighborhoods of Tehran and investigate the impact level of socio-economic conditions in attracting the migrants. We have employed secondary analysis of the 2011-2012 census data at the statistical domain level which have been analyzed using arc GIS and Spss. Description results of the research showed that gender patterns and rates of immigration are different in each neighborhood. Afterward, two-variable analysis results confirmed a significant relationship between social, economic and welfare characteristics of the neighborhood and immigration rate. All variables in the Final model of multiple regression showed more than 64% of immigration variance in Tehran neighborhoods. Result showed that Housing ownership, housing price and educational degree are the most important determinants of immigration in neighborhoods and have effective role in the attraction of immigrants.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Migration
  • Immigration Rate
  • Spatial Inequality
  • Neighborhood Characteristics
  • Tehran

مراجع

حسینی، حسین (1385). سیری در نظریه‌های مهاجرت. فصلنامه راهبرد. شماره 41. ص42.
حمدی، کریم و سروش فتحی (1388) .عوامل مؤثر در گسترش مهاجرت به کلان‌شهر تهران. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری. شماره 3. 35-20.
شالین، کلود (1372). دینامیک شهری یا پویایی شهرها. اصغر نظریان، مشهد: انتشارات آستان قدس، چاپ اول.
طاهری، شهنام (1376). توسعۀ اقتصادی و برنامه‌ریزی. تهران: نشر آروین.
قاسمی اردهایی، علی (1385). بررسی علل مهاجرت روستاییان به شهرها در ایران با فراتحلیل پایان‌نامه‌های تحصیلی ( مقطع زمانی 83-1359). فصلنامه روستا و توسعه. شماره1. 80-51.
مرکز آمار ایران (1390). نتایج عمومی نفوس و مسکن .
موکرجی،شکر (1390). مهاجرت و تباهی شهری. فرهنگ ارشاد و عبدالله سالاروند، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
 
 
 
Alonso, William. (1972). A theory of the urban land market. Papers in Regional Science, 6(1), 149-157.‏
Bunea, Daniela. (2012). Modern gravity models of internal migration. The case of Romania. Theoretical and Applied Economics, 4(4), 127.‏
Champion, Tony., Fotheringham, Stewart., Rees, Philip., Boyle, Paul., & Stillwell, J. (1998). The determinants of migration flows in England: a review of existing data and evidence. A report prepared for the Department of the Environment, Transport and the Regions. Department of Geography, University of Leeds.‏
Deshingkar, Priya., & Grimm, Sven. (2005). Internal migration and development: a global perspective . United Nations Publications.‏ (No. 19).
Fan, C. C. (2008). Migration, hukou, and the city. China urbanizes: Consequences, strategies, and policies, 65-89.‏
Jivraj Stephen. (2013). “Modelling Spatial Variation in the Determinants of Neighbourhood Family Migration in England with Geographically Weighted Regression”, Applied Spatial Analysis and Policy, 6(4):285-304.
Knox, poul (1982). Urban Social Geography an introduction: Longman sciaentific and technical, new Yourk. London
Ogawa, Naohiro. (1986). Internal migration in Japanese postwar development.‏ , pp. 1-43.
Saiz, Albert. (2007). Immigration and housing rents in American cities. Journal of urban Economics, 61(2), 345-371.‏
Van Beckhoven, Ellen., Bolt, Gideon., & Van Kempen, Ronald. (2009). Theories of neighbourhood change and decline: their significance for post-WWII large housing estates in European cities. In Mass Housing in Europe . Palgrave Macmillan, London.‏ (pp. 20-50).
توسعه محلی (روستائی-شهری)
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 20
تاریخ نشر: پاییز 1398
خرداد 1398
صفحه 103-124

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار