راهبردهای محله‌محوری و توسعۀ محله‌ای: مقایسۀ الگوی مدیریت محله و عملکرد آن در ایران و انگلستان

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی.

2 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان

چکیده

بسیاری از کشورهای دنیا در دهه‌های اخیر به سمت راهبردهای توسعۀ محله‌ای در مدیریت شهری روی آورده‌اند. کشور انگلستان از جمله کشورهایی است که فعالیت‌های گسترده‌ای در این حوزه داشته است. در ایران نیز در دهه‌های اخیر تجارب مختلفی پا گرفته است، تجربۀ مدیریت محله در شهر تهران یکی از این تجارب است. هدف مقالۀ حاضر مقایسۀ تجارب ایران در حوزۀ مدیریت محله در شهر تهران و تجربۀ مدیریت محله در انگلستان است تا از این طریق چالش‌های این تجربه شناسایی و شاخص‌هایی برای ارتقا و پایداری آن بیان شود. روش مطالعۀ مقاله از نوع توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش مطالعه اسنادی و کیفی و داده‌های کمی (براساس جامعه آماری مراجعه کنندگان به سرای محله و حجم نمونه 3000 نفر) به تحلیل وضعیت مدیریت محله پرداخته است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد تفاوت‌های بارزی میان مدیریت محله در انگلستان و تجربۀ آن در شهر تهران وجود دارد. بارزترین تفاوت‌ها مربوط به تفاوت‌های حوزۀ برداشت و هدف از مدیریت محله است. در انگلستان مدیریت محله معطوف به ادغام اجتماعی و توانمندسازی محلات محروم است. در زمینه جلب همکاری ساکنان و حمایت از مشارکت آنان، در کشور انگلستان مردم محلی در فرایند تصمیم‌گیری مشارکتی در بیان خدمات، برنامه‌ها و فعالیت‌های ارائه‌دهندگان خدمات درگیرند، در حالی که در شهر تهران مشارکت به مفهوم شرکت در کلاس‌ها و برنامه‌هایی است که از سوی شهرداری به مدیریت محله ابلاغ می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Neighborhood development strategies: comparing the performance of neighborhood management in Iran and Britain

نویسندگان [English]

  • Salahedin Ghaderi 1
  • Mohamad Fazeli 2
  • Solaiman Pakseresht 3
1 Assisstant Professor at Department of Sociology Kharazmi University
2 Assisstant Professor at Department of Sociology Shaid Beheheshti University.
3 Associate Professor of Sociology, Bu-Ali Sina University
چکیده [English]

Many countries in recent decades have promoted neighborhood development strategies in urban management. Neighborhood development strategies have developed in Britain and there are some experiences in Iran in recent years, including the neighborhood management in applied by Tehran Municipality. The current paper compares neighborhood management in Tehran and Britain to diagnose challenges and provide advices for promoting sustainability of the process. Documentary, qualitative and quantitative research methods have been used to analyze the subject. Findings show that there are clear differences between the experience in Iran and Britain and the major difference is for the concept and aim of neighborhood management. Neighborhood management in Britain have been directed toward social integration and empowerment of deprived people in urban local areas, and the people in the neighborhood have effective participation in the decision making process about services, programs and management activities, but in Tehran, public participation means participating in classes and educational programs which has been defined by municipality officials. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Neighborhood development
  • Local policies
  • Neighborhood Management
  • Local management

مراجع

ایمانی جاجرمی، حسین (1384). ویژگی­های تاریخی- فرهنگی و تحولات معاصر مدیریت محله شهری در ایران: مطالعه موردی شهرداری محله در تربت حیدریه. فصلنامه نامه انسان‌شناسی، شماره 8 پاییز و زمستان.
ایمانی جاجرمی، حسین و سید احمد فیروزآبادی (1386). سنجش عملکرد بررسی مدل­های سنجش عملکرد  مدیریت محلی: با تأکید بر سازمان‌های مدیریت شهری و روستایی در ایران. نامه علوم اجتماعی، شماره 32: 91-111.
حاجی پور، خلیل (1385). برنامه‏ریزی‏‏ محله مبنا رهیافتی کارآمد در ایجاد مدیریت شهری پایدار. نشریه هنرهای زیبا، شماره 26 تابستان: 37-46.
ذاکری، مهدی (1390). مجموعه دستورالعمل‏‏ها‏‏ و آیین‌نامه‌های ساماندهی مشارکت‏‏ها‏‏ی اجتماعی در محله‌ها شهر تهران. تهران، انتشارات مدبران.
رفیعیان، مجتبی؛ هودنسی، هانیه (1384). بازتولید سرمایه‌های اجتماعی در محلات شهری در رویکرد توسعۀ پایدار اجتماعات محلی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
 شیانی، ملیحه (1384). شهروندی و مشارکت در نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی. فصلنامۀحقوقتأمیناجتماعی، انتشارات علمی فرهنگی، سال اول، شمارۀ یک: 35-50.
قاسمی، وحید؛ اسماعیلی، رضا و ربیعی، کامران (1385). سطح‌بندی سرمایه اجتماعی در شهرستان‌های استان اصفهان. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره دوره 6 شماره 23، 225-251.
کریمی، سرگل، جمیله توکلی نیا و مظفر صرافی (1390). نقش مدیریت محله‌ای در دستیابی به توسعۀ پایدار شهری، در شورایاری رویکردی نو به مدیریت محلی، ارسطو یاری. تهران: به نشر.
مشکینی، ابوالفضل، پورموسوی، سید موسی و موسی موذن (1393). ارزیابی الگوی مدیریت محله مبتنی بر شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری، مطالعه موردی: محله اولین. فصلنامه علمی-پژوهشی اطلاعات شهری، شماره ششم، 31-42.
نوریان، فرشاد و مظفری پور، نجمه (1392). ارزیابی عملکرد مدیریت محله محور با تأکید بر شاخص‌های سرمایه اجتماعی، مورد پژوهی، محلات 7 گانه ناحیه 1 منطقه 21 تهران. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 18، شماره 4، زمستان 1392، 47-56.
ویسی، هادی (1392). بررسی الگوهای دولت محلی و تطبیق آن با شهرهای ایران. فصلنامه جغرافیا و توسعۀ، شماره 33 زمستان، 1392، 139-158.
 
Bryant, C. R. (1991). Sustainable Community Development,  Partnershipsand Winning ProposaIs. The Good Idea Series in Sustainable Community Development, 1. Sackville: Mount Allison University, Rural and Small Towns Research and Studies Programme, and Econotrends Lirnited, St. Eugène, Ontario.
Bryant, C.R., S. Desroches and C. Clément. (2004). Une comparaison des systems agricoles périurbains et non périurbains (en termes des pratiques culturales et l'environnement). Quebec: Research Report submitted to the 1Rapport sopumis à la Direction des politiques du secteur agricole, ministère de l'Environnement du Québec (Contrat SUB-CONT-614), March.
Involve, (2005). People and Participation, How to put citizens at the heart of decision-making. UK. Available at www.involve.org
I&DeA (2010). Reshaping the Partnership Landscape, Briefing Note 4, <http://www.idea.gov.uk/idk/aio/24550448>.
Pill, madelie (2011), Neighbourhood Management: Development of an assessment framework: school of City Reginal Planning, Cardiff University, United Kingdom.
Pillora, Stefanie and McKinlay, Peter. (2011). Local Government and Community Governance: A Literature Review. Working Paper no.2. An Australian Government Initiative.
Power, Anne. (2004). Neighbourhood Management and the Future of Urban Areas. Centre for Analysis of Social Exclusion, London School of Economics.
Steinich, M. (2000). Monitoring and Evaluating Support to Decentralisation: Challenges and Dilemmas. Maastricht: ECDPM.
Stoker, G. (2005). What is Local Government For?: Refocusing Local Government To Meet Its Challenges Of The 21st Century, New Local Government Network, London.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار