مسکن مهر و حق به شهر جماعت‌های جدید: مطالعۀ موردی پروژۀ پرند

نوع مقاله : پژوهشی : پژوهش دانشگاهی از گرنت (نام دانشگاه، معاونت یا مؤسسه پژوهشی دانشگاهی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله، پروژۀ مسکن مهر شهر جدید پرند، از منظر حق به شهر جماعت‌های شکل‌گرفتۀ جدید، ارزیابی می‌شود. داده‌های مورد نیاز در دو نوبت، یک بار در سال 1391 هنگام بهره‌برداری و اسکان اولیه و بار دیگر در سال 1394، گردآوری شده است. روش تحقیق کیفی است. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مشاهده، مصاحبه با دست‌اندرکاران و ساکنان و بررسی اسناد صورت گرفته است. یافته‌ها حاکی از آن است که تأمین سرپناه ارزان‌قیمت در حومۀ شهر الزاماً تأمین‌کنندۀ عدالت نیست و احتمال دارد بر میزان برخورداری بهره‌بران از حق به شهر اثر منفی بگذارد. از جمله ممکن است در قبال بهره‌مندی از سرپناه ملکی فرصت‌های اشتغال برای بسیاری از آنان کاهش بیابد. از آنجا که طبق پیشنهادهای طرح جامع مسکن جدید قرار است به جای مسکن مهر فعالیت‌های جدیدی برای تأمین مسکن کم‌درآمدان اجرا شود، بهتر است در صورتبندی این تمهیدات تجربۀ پروژه‌های مسکن مهر در نظر گرفته شود. به ویژه، دست‌اندرکاران باید هنگام تهیه و اجرای برنامه‌های مسکن کم‌درآمدان خدمات جانبی و دسترسی‌های مورد نیاز (مانند اشتغال، آموزش، بهداشت و سایر خدمات شهری) را در کانون توجه قرار بدهند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mehr Housing and New Communities’ Right to the City: A Case Study of the Parand Project

نویسندگان [English]

  • Pooya Alaedini 1
  • Maryam Jamshidinasab 2
1 Associate Professor of Planning, Faculty of Social Sciences, Univ. of Tehran
2 Gradate of MA Program in Social Planning, Faculty of Social Sciences, Univesity of Tehran
چکیده [English]

Abstract                       
In this article, we assess the Mehr Housing Project carried out in the new city of Parand near Tehran in terms of the right to the city. The required information was collected in two periods—once in 2012 at the time of the first settlements in the project’s housing units and another time in 2015 when most units were occupied. Field work for the study benefited from a qualitative approach—including observation, interviews with the project authorities, and interviews with residents, and a desk review of available documents. Findings indicate that provision of inexpensive shelter may not necessarily ensure equity, as housing ownership in this way may negatively impact residents’ right to the city. Among other things, employment opportunities may become scarce for the new communities. Iran’s new Comprehensive Housing Plan calls for the replacement of Mehr Housing Project with new low-income housing initiatives. Yet, this change of path requires better insights into earlier experiences with the Mehr Housing Plan. Indeed, it is necessary that policy-makers take into consideration the need for side services and opportunities— including employment, education, healthcare, and urban services.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mehr Housing Project
  • Right to the city
  • Social Justice
  • Assessment
  • Parand

مراجع

ایمان، محمدتقی؛ کاوه، مهدی (1391). سنجش میزان رضایت از زندگی در میان ساکنان مسکن مهر فولادشهر اصفهان. مطالعات جامعه‌شناسی شهری، شمارۀ پیاپی 5.
بلیک‌مور، کن (1383). مقدمه‌ای بر سیاست‌گذاری اجتماعی. ترجمۀ: علی اصغر سعیدی، تهران: موسسۀ عالی تأمین اجتماعی.
خبرگزاری ایسنا (1394). 22 مهر (http://www.isna.ir).
رشیدنهال، مجتبی و همکاران (1387). تعاونی‌های مسکن مهر. انتشارات پایگان.
رضایی، محمدرضا؛ کمائی‌زاده، یعقوب (1391).  ارزیابی میزان رضایت‌مندی ساکنان از مجتمع‌های مسکن مهر: مطالعۀ موردی سایت مسکن مهر فاطمیه شهر یزد.  فصلنامۀ مطالعات شهری، شمارۀ پیاپی 5.
زنجانی، حبیب‌الله و همکاران (1390). بررسی جنبه‌های اجتماعی مسکن مهر مطالعه موردی شهرستان کرج. مجلۀ تعاون، شمارۀ پیاپی 7.
سجادی، ژیلا؛ پارسی‌پور، حسن  (1392). بررسی مکان‌گزینی مسکن و اثرات آن بر الگوهای توسعۀ شهری: مطالعۀ موردی مسکن مهر بجنورد. مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا، شمارۀ پیاپی 7.
سعیدی‌رضوانی، نوید؛ کاظمی، داود (1390). بازشناسی چارچوب توسعه درون‌زا در تناسب با نقد سیاست‌های جاری توسعۀ مسکن (مسکن مهر): نمونۀ موردی شهر نطنز. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شمارۀ پیاپی 75.
عبدی، محمدعلی و همکاران (1390). شش دهه برنامه‌ریزی مسکن در ایران. مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
محمدی، اکبر؛ حسینی، مژده (1390). ارزیابی اثرات اجرای مسکن مهر در نقاط شهری استان کردستان. سومین همایش ملی عمران شهری. سنندج.
مشکینی، ابوالفضل و همکاران (1391). ارزیابی مکان‌یابی پروژه‌های مسکن مهر با رویکرد کالبدی-زیست­محیطی، با استفاده از مدل سلسله مراتبAHP: هانمونۀ موردی استان یزد. فصلنامۀ مطالعات شهری، شمارۀ پیاپی 2.
مظلوم خراسانی، محمد و همکاران (1390). بررسی میزان مشارکت اقتصادی- اجتماعی در تعاونی­های مسکن مهر و عوامل مؤثر بر آن در شهر مشهد 1389-1388. جامعه­شناسی کاربردی، سال 22، شمارۀ 4.
وزارت راه و شهرسازی (1393). طرح جامع مسکن، سند تلفیق: شناخت وضع موجود، چشم­انداز آینده، سند راهبردی و اجرائی. وزارت راه و شهرسازی.
وزارت مسکن و شهرسازی (1385). طرح جامع مسکن، سند راهبردی-اجرائی. وزارت راه و شهرسازی.
هال، آنتونی؛ میجلی، جیمز (1388). سیاست اجتماعی و توسعه. ترجمۀ: مهدی ابراهیمی و علیرضا صادقی. تهران: انتشارات جامعه­شناسان.
یارمحمدی، سیما (1390). ارزیابی طرح آماده‌سازی اراضی مسکن مهر شهر بجنورد»، کنفرانس ملی توسعۀ پایدار و عمران شهری. اصفهان.
 
 
Aalbers, M.B. and K. Gibb (2014). Housing and the Right to the City: Introduction to the Special Issue. International Journal of Housing Policy, Vol. 14, No. 3.
Cattell, L., et al (2010). We Call These Projects Home. New York: Right to the City Alliance.
Dreier, P., et al (2004). Place Matters: Metropolitics for the Twenty-first Century. Lawrence, KS: University of Kansas Press.
Duke, J. (2009). Mixed Income Housing Policy and Public Housing Residents ‘Right to the City’. Critical Social Policy, Vol. 29, No. 1.
Friendly, A. (2013). The Right to the City: Theory and Practice in Brazil. Planning Theory and Practice, Vol. 14, No. 2.
Harvey, David (2003). The Right to the City. International Journal of Urban and Regional Research, Vol. 27, No. 4.
Isalou, A.A., et al (2014). Evaluation of the Affordability Level of State-Sector Housing Built in Iran: Case Study of the Maskan-e-Mehr Project in Zanjan City. Journal of Urban Planning and Development, Vol. 141, No. 4.
Iveson, K. (2011). Social or Spatial Justice? Marcuse and Soja on the Right to the City. City (Analysis of Urban Trends, Culture, Theory, Policy, Action), Vol. 15, No. 2.            
Lefebvre, H. (1968). Le droit à la Ville. Paris: Anthropos.
Marcuse, P. (2014). Reading the Right to the City (Part Two: Organizational Realities). City (Analysis of Urban Trends, Culture, Theory, Policy, Action), Vol. 18, No. 2.
McCann, E.J. (2002). Space, Citizenship, and the Right to the City: A Brief Overview. GeoJournal, Vol. 58, pp. 77-79.
Merrifield, K. (2011). The Right to the City and Beyond. City (Analysis of Urban Trends, Culture, Theory, Policy, Vol. 15, No. 3-4.
Samara, T.R., et al (2013). Putting the ‘Public’ Back in Affordable Housing: Place and Politics in the Era of Poverty Deconcentration. Cities, Vol. 35, pp. 319-326.
Shin, H.B. (2013). The Right to the City and Critical Reflections on China’s Property Rights Activism. Antipode, Vol. 45, No. 5.
Un-Habitat (2010). The Right to the City: Bridging the Urban Divide. Report of the 5th Session of World Urban Forum, Rio De Janeiro, Brazil, 22-26 March 2010 (http://mirror.unhabitat.org/pmss/listItemDetails.aspx?publicationID=3026).
Un-Habitat (2016). Adopted Draft of New Urban Agenda. (https://habitat3.org/the-new-urban-agenda).
Weinstein, L., and X. Ren (2009). The Changing Right to the City: Urban Renewal and Housing Rights in Globalizing Shanghai and Mumbai. City and Community, Vol. 4, No. 8.
 
توسعه محلی (روستائی-شهری)
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 13
پاییز و زمستان (بهمن 1395)
مهر 1394
صفحه 241-258

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار