بررسی راه‌های دستیابی دهیاری به درآمدهای پایدار بر اساس ظرفیت اجتماع محلی

نوع مقاله : پژوهشی : پژوهش دانشگاهی از گرنت (نام دانشگاه، معاونت یا مؤسسه پژوهشی دانشگاهی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مطالعات توسعۀ دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد توسعۀ روستایی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مقالۀ حاضر با هدف بررسی راه‌های تأمین منابع مالی پایدار دهیاری با توجه به ظرفیت‌های محلی روستاها، مطالعۀ راهکارها و تدوین برنامه‌های درآمدزایی پایدار محلی نوشته شده است. بدین منظور در قالب رویکرد دارایی­مبنا به عناصر اجتماعی و اقتصادی مانند سرمایۀ اجتماعی، مشارکت و مدیریت پایین به بالا در توسعۀ روستایی توجه شده است. مکان مطالعه روستای سلیم­آباد از توابع شهرستان فراهان در استان مرکزی و ‌روش پژوهش مطالعۀ موردی است. چهار بعد قانونی، نهادی، اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی به ‌عنوان ابعاد ایجاد درآمدهای پایدار بررسی شدند. داده‌های این پژوهش با استفاده از چهار تکنیک مختلف (مشاهده، مصاحبۀ عمیق، مصاحبۀ گروهی و مطالعات اسنادی) گردآوری شدند و جامعۀ آماری آن را 30 سرپرست خانوار 65-26 سالۀ این روستا تشکیل دادند. نتایج مطالعه نشان داد که درآمدهای کنونی دهیاری فاقد شرط پایداری و در مواردی مانع تحقق پایداری و توسعۀ روستایی است زیرا توانمندی‌های لازم برای استمرارشان در روستا وجود ندارد و همچنین ضمانتی برای مشارکت و فعال‌سازی عنصر اعتماد فراهم نمی‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploring ways of acquiring sustainable funds for Dehyaries according to villages’ local capacities

نویسندگان [English]

  • Hossein Imanijajarmi 1
  • Aida Navabi 2
1 Associate Professor of Sociology, Department of Social Development Studies, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 M.A of Rural Development, Department of Social Development Studies, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

This paper is to explore the ways of acquiring sustainable funds for Dehyaries according to villages’ local capacities, studying their strengths and weaknesses, and planning for sustainable local income for them, and do it in the light of asset based approach and it’s social and economic elements such as social capital, participation and down–to–up management method. We chose SalimAbad (a village in Farahan city, Markazi province) as case study and analyzed legal, institutional, socio-cultural and economic factors as dimensions of creating sustainable income. We obtained data from direct observations, depth interviews, group interviews and documentary study techniques, from 30 householders between 26-65 years and analyzed them with SWOT (analysis of strengths and weaknesses, opportunities and threats). Results indicate that Dehyari current income is not sustainable and even sometimes prevent rural sustainability and development, because is not repeatable and can’t guarantee the participation and activation of social capital..

کلیدواژه‌ها [English]

  • asset based approach
  • Dehyari
  • local capacity
  • Sustainable income
  • Village
اقبال پور، جمشید؛ نصیری، کریم (1389). شهرداری‌ها چگونه به درآمد پایدار خواهند رسید؟ تهران: ماهنامۀ شهرداری‌ها، سال دهم، شمارۀ 98، صص 34-43
ایمانی جاجرمی، حسین؛ عبداللهی، مجید (1388). بررسی تحولات مدیریت روستایی در ایران از مشروطیت تا زمان حاضر. تهران: راهبرد،  شمارۀ 18، صص 221-244.
جاهد، سیامک (1392). بررسی نقش شرکت‌های تعاونی دهیاری‌ها در فرایند ایجاد منابع درآمد پایدار دهیاری‌ها. تهران:  ماهنامۀ دهیاری‌ها، سال هشتم، شمارۀ 41، صص 10-13.
حاجی پور، خلیل (1385). برنامه­ریزی محله­مبنا رهیافتی کارآمد در ایجاد مدیریت شهری پایدار.تهران: نشریۀ هنرهای زیبا، شمارۀ 26، صص 37-46.
حسن­زاده، علی (1384). توسعۀ خدمات مالی- اعتباری و نهادهای مالی غیر بانکی با تأکید بر بخش روستایی. نشر جستارهای اقتصادی، بهار و تابستان 1384،  شمارۀ 3. 96-61.
رضازاده، راضیه؛ محمدی آیدغمیش، فاطمه؛ رفیعیان، مجتبی (1392). توسعۀ اجتماع محلی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مشارکتی در رویکرد دارایی مبنا. فصل‌نامۀ باغ نظر،  شمارۀ 25، صص 37-55.
رضوانی، محمدرضا؛ بدری، علی؛ سلمانی، محمد؛ قرنی آرانی، بهروز (1388). تحلیل عوامل مؤثر بر الگوی توسعۀ مشارکتی مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز حبله رود. مجلۀ پژوهش‌های جغرافیای انسانی،  شمارۀ 69، صص 67-86.
رنانی، محسن و حسن دلیری (1388). آیا سرمایۀ اجتماعی واقعاً سرمایه است؟ فصلنامۀ راهبرد یاس،  شمارۀ 19، پاییز 1388، صص 147- 170.
زیاری، کرامت، مهدی، علی، مهدیان، معصومه (1391). مطالعه و شناخت منابع مالی و ارائه راهکارهایی برای بهبود پایداری درآمد شهرداری‌ها؛ مورد پژوهش شهرداری شهر مهاباد. نشریۀ مدیریت شهری،  شمارۀ 31، صص 107-124.
شرزه­ای، غلامعلی (1387). شناخت و تحلیل پایداری اقلام درآمدی شهرداری‌های کشور. تهران: نشریه مدیریت شهری. سال ششم، شمارۀ 20، صص 23-38.
صادقی­پور، محمدصادق (1392). رویکرد فرهنگی-اجتماعی در کسب درآمد پایدار برای دهیاری‌ها: تهران.  ماهنامۀ دهیاری‌ها، سال هشتم،  شمارۀ 41، صص 17-14
طاهر خانی، حبیب­الله (1391). نشست پیشنهاد چارچوب نظام درآمدی پایدار برای شهرداری‌ها. تهران: دبیرخانۀ مجمع تشخیص مصلحت نظام، شهریور 1391.
عباسی کشکولی، محمدعلی؛ باقری کشکولی، علی (1389). راه‌های تأمین درآمد پایدار برای شهرداری‌های کشور. تهران: ماهنامۀ شهرداری‌ها، سال دهم،  شمارۀ 98، صص 18-27.
عبداللهی، مجید (1392). منابع درآمدی پایدار دهیاری‌ها؛ مفاهیم، مصادیق و شیوه‌های دستیابی.  ماهنامۀ دهیاری‌ها، سال هشتم،  شمارۀ 41، صص 3-9.
فلیک، اووه (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمۀ هادی جلیلی. تهران، نشر نی
کی یین، رابرت (1378). طرح تحقیق و روش‌های مورد پژوهی. ترجمۀ هوشنگ نایبی. تهران: مؤسسه فرهنگی آینده­پویان.
 
Bahl, Roy(2009). Promise and Reality of Fiscal Decentralization, in Decentralization Politics in Asian Development, Edited by Shinichi Ichimura, London, World Scientific Publishing.
Malcom, J. Moseley(2003). Local Partnerships for Rural Development, The European experience, Cambridge DC, CABI Publishing.
Mathie, Alison, Cunningham, Gord (2002). From Clients to Citizens: Asset-Based Community Development as a Strategy for Community Driven Development, Canada: Coady International Ivstitute.
Mohan, G. (2007). Participatory Development: From Epistemological Reversals to Active Citizenship. Geography Compass.
Naim, Nela and David Marshall (1999). Credit Management for Rural Development: Albania, a space case, The Journal of Public Adminstration and Development, No19, pp165-177
Steer, W.S (1956). THE FINANCING OF LOCAL GOVERNMENT, England: The Political Quarterly, vol. 27. Pp 423-433.
اسناد:
اظهارنظر کارشناسی دربارۀ «طرح دهیاری‌ها»، دوره نهم – سال اول، تاریخ چاپ: 17/5/1391
آیین­نامه اجرایی قانون تجمیع عوارض، 1381
آیین­نامۀ داخلی خانه همیار روستایی
آیین­نامۀ مالی دهیاری‌ها، شمارۀ  9123/ت 27449 ه تاریخ: 26/5/1382
بخش­نامۀ بودجه سال 1392 دهیاری‌ها کشور، معاونت هماهنگی امور عمرانی، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، ابلاغ: خردادماه 1391
دستورالعمل تدوین برنامه پنج­سالۀ دهیاری‌ها، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، معاونت امور دهیاری، تهران، 1381.
دهیاری در برنامه چهارم، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، دفتر مطالعات­ و ­برنامه­ریزی روستایی اسفند 83
سند آشنایی با­ نحوۀ­ وضع­ و­ وصول ­عوارض دهیاری‌ها، مرکز مطالعات و خدمات تخصصی شهری و روستایی پژوهشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، 1385.
سند توسعۀ زیر بخش مدیریت روستایی در برنامۀ چهارم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1388-1384)
قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375
قانون مالیات بر ارزش ‌افزوده، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان امور مالیاتی کشور، 1387
قوانین و اساسنامۀ دهیاری‌ها، 1380
مجموعۀ قوانین و مقررات روستاها و تشکیلات دهیاری‌ها، علیرضا کربلایی، 1385.