سنجش و ارزیابی مؤلفه‌های زیست‌پذیری در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهری (بررسی موردی: شهرستان ورامین)

نوع مقاله : پژوهشی : پژوهش دانشگاهی از گرنت (نام دانشگاه، معاونت یا مؤسسه پژوهشی دانشگاهی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی و عضو قطب علمی برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران

2 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی و عضو قطب علمی برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران

چکیده

مفهوم زیست‌پذیری از جمله مفاهیم نوین در حوزه برنامه‌ریزی روستایی است که به دنبال توجه به کیفیت زندگی روستاها، مورد توجه قرار گرفته است. نظریه زیست‌پذیری، اولین بار بر مبنای بررسی آبراهام مازلو درباره نیازهای انسانی شکل گرفت. وینهوون نیز به بسط نظریه فوق در حوزه مباحث کیفیت زندگی پرداخته است. به اعتقاد وینهوون "احساس عمومی"مردم، موجب پیدایش زندگی بهتری برای آن‌ها می‌شود، البته زمانی که در اجتماعات بهتر و زیست‌پذیرتر زندگی کنند. در روستا‌های پیرامون شهری به دلیل موقعیت خاص‌شان، کیفیت زندگی و شرایط زیست، بیش از روستاهای دیگر به چالش کشیده شده است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه‌های اساسی تأثیرگذار بر زیست‌پذیری روستاهای پیرامون شهری است. بررسی زیست‌پذیری روستاهای مذکور، به واسطه ویژگی‌های منحصربه‌فردی مانند نزدیکی به شهر، مهاجرپذیری، تغییر و تحول سریع کاربری‌ها، شیوع آلودگی‌های مختلف و مانند آن، از اهمیت خاصی برخوردار است. پژوهش حاضر، رویکرد توصیفی- تحلیلی دارد و برای گردآوری داده‌ها، از روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش، وژگی های منحصر به فرد روستاهای فوق سبب شده الگوی خاصی به لحاظ زیست پذیری در آنها شکل گیری و در مجموع، وضعیت زیست پذیری آنها مقبول نباشد. این وضعیت، در مقابل دیدگاه‌های رایج درباره تأثیر معکوس فاصله تا شهر بر کیفیت زندگی در روستاها و در راستای دیدگاه‌های برنامه‌ریزان شهری درباره کیفیت زندگی فضاهای حاشیه شهرها است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation and assessment of components of livability in peri-urban rural settlements: case study Varamin Township

نویسندگان [English]

  • Mohammad Amin Khorasani 1
  • Mohammad Reza Rezvani 2
1 Assistant Professor of Geography and Rural Planning and member of Center of Excellence in Rural Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Professor of Geography and Rural Planning and member of Center of Excellence in Rural Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The livability is a new concept in rural planning to be taken into consideration after attention to the quality of rural life. Livability theory first formed based on the work of Abraham Maslow’s theory on human needs. The theory in the quality of life issues generally have been developed by Veenhoven believes the “Common Sense" results better life for people when they live in a better and more livable community. In peri-urban villages due to its special status, quality of life and environmental conditions have been challenging more than other villages. The purpose of this study was to identify factors that affect the livability of peri-urban villages. Assessing the livability of these rural areas due to the unique characteristics such as proximity to the city, immigration, quick land changes, and the outbreak of infection is so important. The research methodology, from the data collection viewpoint is survey and attributive, and the approach is descriptive - analytic. The results show that the unique features of the villages forming the specific patterns of livability and makes the whole livability of the village in a no acceptable condition. It is in contrast to the common view of the opposite effect of distance on quality of life in rural areas and is in line with the views of urban planners about quality of life in urban fringe areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • assessment
  • Evaluation
  • Components
  • livability
  • rural settlements
  • Peri-Urban
  • Varamin Township