بررسی و مقایسه بهره‌برداران مستقل خانوادگی با بهره‌برداران مشارکتی به منظور ارائه الگویی از نظام بهره‌برداری زراعی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی توسعه روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.

2 استادیار مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی. تهران. ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسه بهره‌برداری مستقل خانوادگی با بهره‌برداری مشارکتی است. منظور از بهره‌برداری مشارکتی در این پژوهش، همکاری بهره‌برداران خرده‌پا به عنوان مالک زمین، آب و نیروی کار با کشت و صنعت‌های خصوصی است که فناوری و دانش نوین کشاورزی را در اختیار دارد. جامعه آماری پژوهش حاضر، 2000 صیفی‌کار (گوجه‌کار) در شهرستان کرمانشاه است. 170 صیفی‌کار مستقل و 170 بهره‌بردار همکار با کشت و صنعت روژین تاک، از میان 34 روستا با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش، پیمایش با ابزار پرسشنامه و فنون کیفی از قبیل مصاحبه باز و بحث گروهی بوده است. اعتبار پرسشنامه نیز از نوع صوری بوده است که اساتید خبره در این حوزه، آن را تأیید کردند. روایی پرسشنامه نیز با آلفای کرونباخ 71/0 سنجیده شد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که تفاوت معناداری بین دو گروه بهره‌برداران مستقل و بهره‌برداران همکار کشت و صنعت به لحاظ تنوع کشت، تجربه کشت، گرایش به نوگرایی در کشاورزی، استفاده از امکانات و فناوری کشاورزی، میزان درآمد محصول و میزان عملکرد محصول در هر هکتار وجود دارد. نتیجه پژوهش ‌حاضر نشان داد که کشت و صنعت مورد بررسی، از طریق برنامه‌های ترویج و آموزش، تقویت روحیه مشارکت و کارهای گروهی، عرضه خدمات کشاورزی رایگان و تلفیق دانش بومی با دانش مدرن کشاورزی، علاوه بر جلب اعتماد و مشارکت بهره‌برداران کوچک‌مقیاس، باعث بهبود فراوان در افزایش عملکرد در هکتار گوجه‌فرنگی و افزایش درآمد آن‌ها شده است. مدل ارائه شده در پژوهش‌ حاضر، تلفیقی از نظام بهره‌برداری خانوادگی و بهره‌برداری کشت و صنعت‌های خصوصی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison between the Independent Family Croppers and Sharecroppers The comparison between family farming exploitation and cooperative farming exploitation, a model for farming exploitation system

نویسندگان [English]

  • Shapour Salmanvandi 1
  • Mohsen Ebrahimpour 2
1
2
چکیده [English]

This research aims to compare family farming exploitation with cooperative farming exploitation. We mean by cooperative farming exploitation, in this research, is the cooperation between small exploiters as land, water and work force owners and private agro-industrial complexes which possess modern technology and knowledge. In this study the population includes 2000 vegetable growers in Kermanshah city of Iran. Our sample consists of 170 independent vegetable growers along with 170 cooperative exploiters that were in cooperation with ROJIN-TAK agro-industrial complex, were selected by using a multi-stage cluster sampling method, and studied. The collecting data methods used in this survey were preparation of questioners and qualitative research methods such as open interviews and focus groups. The validity of the questioners was verified by specialists in this field of study. Using Cronbach’s alpha, the reliability of questioners was also measured with %71. The findings show that there is a meaningful difference between the two groups, the independent vegetable growers and cooperative agro-industrial exploiters, in terms of cultivation diversity, cultivation experience, tendency towards modernizing agricultural methods, employing new agricultural technical methods, the amount and quality of harvested crops in each hectare. The results also show that the agro-industrial complex studied here could attract the confidence and cooperation of small exploiters through education and generalizing new agricultural methods, strengthening the spirit of cooperation and collective work, and providing free agricultural services, and, finally, compounding local knowledge and modern agricultural methods. The complex has also been able to improve the performance of tomato cultivation and increase the income dramatically. The model provided in this research is a mixture of family farming exploitation and private agro-industrial complexes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Commercial Agriculture
  • Family Farming Exploitation System
  • Kermanshah City.
  • Livelihood Agriculture
  • ROJIN-TAK Agro-Industrial Complex
  • Vegetable Growing