فراتحلیلی بر مطالعات فقر در جامعه روستایی ایران

نویسندگان

1 استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد رشته توسعة روستایی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

3 کارشناس ارشد رشته برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده‌ جغرافیای دانشگاه تهران

چکیده

پژوهش حاضر، فراتحلیلی بر مطالعات انجام شده در زمینه فقر در جامعه روستایی ایران است. مسئله اصلی در بررسی حاضر این است که رویکرد نظری غالب و متغیرهای اصلی در پژوهش‌های مذکور چیست؟ و تا چه حد به رهیافت مشارکتی توجه شده و از چه موضوعاتی غفلت شده‌ است؟ روش گردآوری داده‌ها، مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای است، به‌طوری که ابتدا هفتاد پایان‌نامه و پژوهش در زمینه فقر در دهه 80، بررسی شد که از بین آنها، سی و دو پژوهش درباره فقر روستایی، به‌عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. برخی از متغیرهای مهم پژوهش حاضر عبارت‌اند از: تعاریف فقر، شیوه جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها، روند فقر در جوامع روستایی، عوامل تأثیرگذار، نتایج و استراتژی‌ها برای کاهش فقر. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با روش تحلیل محتوا انجام شد. طبق یافته‌های تحقیق، بیشتر داده‌های موجود، با استفاده از داده‌های ثانویه مرکز آمار ایران به‌دست آمده است و عمدتاً با روش‌های مختلف کمی و اقتصادسنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در زمینه فقر روستایی، بیشتر بر جنبه‌های پولی و مالی تأکید شده است. طبق نتایج تحقیق، فقر را باید از جنبه‌‌های اجتماعی و با رویکردهای انسانی و مشارکتی نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. در اغلب مطالعات مذکور، به این موضوع چندان توجه نشده است. علاوه‌براین، در مطالعات یادشده، موضوعاتی مانند آثار گوناگون فقر بر اقشار مختلف جامعه روستایی، سیاست‌های فقرزدایی و ارزیابی آثار آنها و نیز اثر پدیده-های کلان مانند جهانی شدن بر فقر روستایی بررسی نشده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Meta-analysis of studies about poverty in rural societies of Iran

نویسندگان [English]

  • Mehdi Taleb 1
  • Sedighe Piri 2
  • Somayeh Mohammadi 3
1
2
3
چکیده [English]

The present study is a meta-analysis of different studies about poverty in rural societies of Iran. The main issue in the present study is to see what the main theoretical approaches are and variables in these studies and to what extent the participatory approach has been brought into focus and what issues have been neglected. The methodology of the present study for collecting data is documentary research. Seventy theses and researches about poverty were investigated and among them thirty two theses were chosen as the statistical society of the study. Some of the important variables of the present study are: poverty definition, data collection and analysis of data, trend of poverty in rural societies, and effective factors ,results and strategies for poverty reduction. Data analysis of this study was based on content analysis. Based on the findings of the study, most of the present data have been obtained through secondary data of the statistical center of Iran and the have been mostly analyzed via quantitative methods and econometrics and the emphasis, about rural poverty, has been on monetary and financial aspects. According to research results, poverty should also be analyzed from participatory and human aspects. In most of the studies this aspect has been neglected. Moreover, in the these studies, topics like effects of poverty on various social groups of the rural society, poverty alleviation policies and their effects and also macro phenomena such as globalization on rural poverty have not been fully evaluated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • economic factors
  • Meta-analysis
  • Participatory Approach.
  • poverty
  • Rural