جُستاری تحلیلی بر تداوم کاربست انگاره توسعه محله-‌‌مبنا و جایگاه آن در تجارب ایران

نویسنده

گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

10.22059/jrd.2024.372506.668844

چکیده

با وجود ایفای نقش محله‌ها در ارتقای کیفیت زندگی اجتماعات محلی، طرح‌ها و برنامه‌های اخیر مسکن شهری در ایران همچون «طرح مسکن مهر» و «مسکن اجتماعی» با ابتنا بر الگوهای مدرنیستی سبب تضعیف هویت محله‌ای و ضعف پایداری اجتماعی شده‌اند. از طرفی محققان بسیاری مفهوم همسایگی و محله را از جوانب گوناگون مورد نقد و بررسی قرار داده‌اند. با وجود چالش‌ها و نقدهای مطرح‌شده، این مفهوم همچنان در کانون توجه پژوهشگران و تصمیم‌گیران در مسیر توسعۀ پایدار محله‌ای قرار دارد. این مقاله به بررسی دلایل تداوم کاربست این مفهوم به‌مثابه شهرسازی خرده‌مقیاس و تعین آن در تجارب ایران می‌پردازد.
این مقاله از نوع مرور تحلیلی است که با رویکرد کیفی و به روش اسنادی و تحلیل داده‌های ثانویه، ابتدا تحولات الگوهای توسعه بر پایۀ همسایگی و محله در قرن بیستم را در پاسخ به چرایی استمرار و تداوم کاربست انگارۀ محله‌گرایی و سپس میزان تعین این انگاره را در تجاربی از ایران بررسی می‌کند.
براساس یافته‌های بخش اول مقاله، عوامل سه‌گانۀ اجتماعی-روان‌شناختی، فضایی-محیطی و سیاسی-مدیریتی از مهم‌ترین دلایل تداوم کاربست انگارۀ توسعۀ محله‌مبنا با وجود نقدهای وارد بر آن بوده‌اند. بررسی تجارب ایران در بخش دوم مقاله نشان می‌دهد چنین چارچوبی با وجود تعین در محله‌های سنتی ایران، در طرح‌های جدید توسعۀ مسکن شهری ملاک عمل نبوده است.
توسعۀ محله‌مبنا پتانسیل شکل‌گیری اجتماعات محلی منسجم با قابلیت‌های فضایی-اجتماعی-مدیریتی خاص خود را ارتقا می‌دهد. با وجود تعین این انگاره در محله‌های سنتی، طرح‌های جدید توسعۀ مسکن شهری در ایران، بی‌توجه به آن، تحت فشار افزایش جمعیت و تمرکز بر ملاحظات اقتصادی، با ایجاد بافت‌هایی بدون اجتماع منسجم محلی از پیامدهای مطلوب و محتمل توسعۀ محله‌مبنا برکنار مانده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analytical Investigation of the Recurrence of Neighborhood-Based Development Concept and its Place in Iran’s Experiences

نویسنده [English]

  • Bahador Zamani
Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Despite the role of neighborhoods in improving the quality of life in local communities, the new urban housing programs in Iran, including Mehr housing and social housing projects, relying on Modernist patterns have brought about undermining neighborhood identity and social sustainability. Conversely, the concept of neighborhood has been subjected to criticism from a variety of researchers. However, this concept continues to be the subject of research and decision-making, in accordance with the sustainable neighborhood development trend, despite the challenges and criticisms that have been raised. This paper investigated the reasons for the recurrence of this concept as micro-urbanism.
The paper conducts an analytical review that employs the qualitative approach, the documentary method, and secondary data analysis to investigate the reasons for the continuity of development patterns based on the neighborhood concept in the 20th century, with a focus on Iranian experiences.
According to the results of the initial segment of the paper, the neighborhood unit's dominance is primarily due to the tripartite socio-psychological, spatial-environmental, and political-managerial attributes. The study of Iran's experiences in the second part shows that despite the manifestation of this framework in the traditional neighborhoods of Iran, the new urban housing development plans missed it pervasively.
Results: Neighborhood-based development promotes the potential of forming coherent local communities with its own spatial-social-management capabilities. Nevertheless, the failure to incorporate this framework into Iran's new urban housing development plans, despite its appearance in traditional neighborhoods, has resulted in the absence of the desirable outcomes of neighborhood-based development. This is due to the pressure of population, economic, and financial considerations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Micro-urbanism
  • Neighborhood
  • Mahalleh
  • Neighborhood-based development patterns
  • Iran
احمدی، پروین، و چاره‌جو، فرزین (1400). بررسی میزان رضایت‌مندی ساکنان مسکن مهر از کیفیت سکونتی آن با رویکردی ویژه به شاخص‌های مسکن پایدار؛ نمونۀ موردی: مسکن مهر شهر بهاران. مجلۀ برنامه‌ریزی فضایی، 11(40)، 151-178. https://doi.org/10.22108/SPPL.2020.116756.1378
اشرف، احمد (1353). ویژگی‌های شهرسازی در دوره اسلامی ایران. نامۀ علوم انسانی، 4(1)، 7-49.
باستانی‌راد، حسن (1391). کوی (محله) در شهرهای ایرانی سده‌های نخستین اسلامی. مجلۀ پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، 6(10)، 1-30. 10.22111/JHR.2012.1373. https://doi.org/
برک‌پور، ناصر، و اسدی، ایرج (1388). مدیریت و حکمروایی شهری. تهران: دانشگاه هنر.
بهزادفر، مصطفی (1375). تحلیلی بر سیاست‌های توسعۀ مجموعه‌های سکونتی نوساز معاصر. مجموعه مقالات دومین سمینار سیاست‌های توسعۀ مسکن در ایران، تهران. سازمان ملی زمین و مسکن، 209-236.
پاکزاد، جهانشاه (1382). بررسی تطبیقی شهرهای ایران و اروپا برای ریشه‌یابی موانع تاریخی مشارکت مدنی. نشریۀ صفه، 13(37)، 25-41.
توسلی، محمود (1376). اصول و روش‌های طراحی شهری و فضاهای مسکونی در ایران (جلد 1). تهران: مرکز مطالعات شهرسازی و معماری ایران.
ثقه‌الاسلامی، عمیدالاسلام، و امین‌زاده، بهناز (1392). بررسی تطبیقی مفهوم و اصول به‌کاررفته در محلۀ ایرانی و واحد همسایگی غربی. نشریۀ هویت شهر، 7(13)، 33-44. https://doi.org/20.1001.1.17359562.1392.7.13.4.2
حاجی‌پور، خلیل (1385). برنامه‌ریزی محله‌مبنا رهیافتی کارآمد در ایجاد مدیریت شهری پایدار. مجله هنرهای زیبا، 1(26)، 37-46.
حبیبی، سید محسن (1380). از شار تا شهر، تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن. دانشگاه تهران: تهران.
حبیبی، سید محسن (1382). چگونگی الگوپذیری و تجدید سازمان استخوان‌بندی محله. مجلۀ هنرهای زیبا، 13(13)، 32-39.
خلیلی، احمد، نورالهی، حانیه، رشیدی، نعیمه، و رحمانی، مریم (1393). ارزیابی سیاست‌های مسکن مهر در ایران و ارائۀ راهکارهایی جهت بهبود آن. فصلنامۀ مطالعات شهری، 4(13)، 83-92.
زمانی، بهادر، و شمس، سارا (1393). ضرورت اتخاذ رویکرد محله‌مبنا در احیای بافت‌های تاریخی شهرها. نشریۀ هفت شهر، 4(45 و 46)، 72-93.
سعیدنیا، احمد (1368). شهر قم. در شهرهای ایرانی. محمد یوسف کیانی، (جلد 3). تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
سرعلی، رضا، و پوردیهیمی، شهرام (1395). همسایگی و همسایه‌بودن. نشریۀ صفه، 26(72)، 5-24. https://doi.org/20.1001.1.1683870.1395.26.1.1.4
سرعلی، رضا، و پوردیهیمی، شهرام (1400). یک مدل نظری برای مطالعه روابط همسایگی در محیط‌های مسکونی. مطالعات معماری ایران، 10(20)، 239-258. https://doi.org/10.22052/JIAS.2022.245691.0
سلطان‌زاده، حسین (1365). محله‌ها و واحدهای مسکونی در ایران. در شهرهای ایرانی. محمد یوسف کیانی (جلد 3). تهران: جهاد دانشگاهی.
سلیمانی مهرنجانی، محمد، کرمی، تاج‌الدین، کمانروی کجوری، موسی، و اسفندیاری مهنی، حمیده (1401). فراتحلیل کیفی مطالعات محله در ایران با تأکید بر پژوهش‌های جغرافیای شهری. نشریۀ جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 12(44)،‌ 1-28. http://dx.doi.org/10.22111/GAIJ.2022.41518.2993
شیعه، اسماعیل (1384). با شهر و منطقه در ایران. تهران: دانشگاه علم و صنعت.
طالبی، حامد، حجت، عیسی، و فرضیان، محمد (1393). بررسی نقش حکومت، مردم و معماران در پیدایش کوی‌های مسکونی کوتاه‌مرتبۀ تهران در دورۀ پهلوی دوم. مجلۀ هنرهای زیبا، 19(1)، 23-32.
عابدینی، اصغر (1392). ارزیابی سیاست‌های دولتی تأمین مسکن در ارتباط با استطاعت مالی خانوارهای کم‌درآمد شهری در ایران (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ جغرافیا، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز.
عابدینی، اصغر (1397). ارزیابی و اولویت‌بندی چالش‌های مسکن مهر در ارتباط با خانوارهای کم‌درآمد؛ مطالعۀ موردی: شهر ارومیه. مجلۀ شهر پایدار، 1(1)، 41-56.
عبداللهی، مجید، توکلی‌نیا، جمیله، و صرافی، مظفر (1389). بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محله‌های شهری ایران. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 42(2)، 83-102.
علاءالدینی، پویا، و جمشیدی‌نسب، مریم (1394). مسکن مهر و حق به شهر جماعت‌های جدید؛ مطالعۀ موردی: پروژۀ پرند. نشریۀ توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 7(13)، 241-258.
فلامکی، محمدمنصور (1368). سازمان‌دهی فضای کالبدی شهرهای ایران. معماری و شهرسازی، 15، 25-37.
قادری، صلاح‌الدین، و شرف‌خانی، جعفر (1399). توسعۀ مبتنی بر اجتماع محلی ) محله‌محور) از ایده تا عمل مورد مطالعه: توسعۀ مبتنی بر اجتماع محلی در شهر تهران، نشریه توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 12(1)، 103-126.
کامروا، سید محمدعلی (1386). مقدمه‌ای بر شهرسازی معاصر ایران: 1382-1342. تهران: دانشگاه تهران.
محمدپور، احمد (1397). روش در روش: دربارۀ ساحت معرفت در علوم انسانی. تهران: لوگوس.
مدنی‌پور، علی (1381). تهران ظهور یک کلان‌شهر. ترجمۀ حمید زرآزوند. تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
مطلبی، قاسم (1383). رویکردی انسانی به توسعۀ پایدار محله‌ای. مجموعه مقالات همایش توسعۀ محله‌ای با چشم‌انداز توسعۀ پایدار شهر تهران، تهران، 1-36.
میرجانی، حمید (1389). استدلال منطقی به‌مثابۀ روش پژوهش. نشریۀ صفه، 20(50)، 35-50.
 
Abdollahi, M., Tavakkolinia, J. & Sarrafi, M. (2010). Theoretical Study Of The Concept Of Neighborhood And Its Redefinition With Emphasis On The Conditions Of Urban Neighborhoods Of Iran. Human Geography Research Quarterly, 42(2), 82-103. (In Persian)
Abedini, A. (2012). Evaluation of state housing policies in relation to the financial ability of low-income urban households in Iran (Case study: Urmia city). Master Thesis, Faculty of Geography, Department of Geography and Urban Planning, University of Tabriz. (In Persian)
Abedini. A. (2018). The assessments and prioritize of challenges mehr housing in relation to low income families in Iran, Case Study: City of Urmia. Journal of Sustainable City, 1(1), 41-56. (In Persian)
Adams, T. (2018). The Design of residential areas basic considerations, principles, and methods; Harvard City Planning Studies VI. Cambridge: Harvard University Press.
Agneessens, F. (2006). Diversity in social support by role relations: A typology. Belgium: Ghent University, Ghent.
Ahmadi, P., & Charehjoo, F. (2021). Investigating the level of residents’ satisfaction with the residential quality of the mehr housing project focusing on sustainable housing indicators. Journal of Spatial Planning, 11(1), 151-178. https://doi.org/10.22108/SPPL.2020.116756.1378 (In Persian)
 Alaedini, P., & Jamshidinasab, M. (2017). Mehr Housing and New Communities’ Right to the City: A Case Study of the Parand Project. Journal of Community Development (Rural-Urban), 7(13), 241-258. (In Persian)
Aldous, T. (1992). Urban villages: A concept for creating mixed use urban development on a sustainable scale. London: Urban Villages Forum.
Alidoust, S., Bosman, C., Holden, G., Shearer, H., & and Shutter, L. (2017). The Spatial Dimensions of Neighbourhood: How Older People Define it. Journal of Urban Design, 22(5), 547-567. https://doi.org/10.1080/13574809.2017.1336057
Asfour, O. S., & Zourob, N. (2017). The neighbourhood Unit Adequacy: An Analysis of the Case of Gaza, Palestine. Cities, 69, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.05.014
Ashraf, A. (1974). Characteristics of Urbanism during the Islamic Period in Iran. Humanities Letter, 4(1), 7-49. (In Persian)
Banerjee, T., & Baer, W. C. (1984). Beyond the Neighborhood Unit. Residential: Environments and Public Policy. New York: Plenum Press.
Barakpour, N., & Asadi, I. (2009). Management and Urban Governance. Tehran: Art University (In Persian)
Bastai-Rad, H. (2012). District in the Iranian Cities of Early Islamic Centuries. Journal Historical Research of Iran and Islam, 6(10), 1-30. https://doi.org/10.22111/JHR.2012.1373 (In Persian)
Behzadfar, M. (1996). An Analysis of Policies for Development of New Urban Settlements. Proceedings of the Second Seminar of Housing Development Policies in Iran, Tehran. NLHO (National Land and Housing Organization), 209-236. (In Persian)
Bhuyan, M. R., Lane, A.P., Moogoor, A., Močnik, S., & Yuen, B. (2020). Meaning of age-friendly neighbourhood: An exploratory study with older adults and key informants in Singapore. Cities, 107, 102940. https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102940
Bookout, L. W. (1992). Neo-traditional Town Planning: A New Vision for the Suburbs. Urban Land, 51(1), 20-26. https://doi.org/10.1177/0739456X03256224
Brownell, M. (2007). Redeveloping Modern Housing Sites Improving the Livability of the Ground Plane. Cambridge: MIT Press.
Calthorpe, P. (1996). The Pedestrian Pocket. In The City Reader, edited by Richard LeGates and Frederic Stout, 468-74. London: Routledge.
Campbell, E., Henly, J. R., Elliott, D. S., & Irwin, K. (2009). Subjective constructions of neighborhood boundaries: Lessons from a qualitative study of four neighborhood. Journal of Urban Affairs, 31(4), 461-490. https://doi.org/10.1111/j.1467-9906.2009.00450.x
Chaskin, R. J. (1997). Perspectives on Neighbourhood and Community: A Review of the Literature, social service review. University of Chicago.
Cho, M., & Kim, J. (2016). Coupling urban regeneration with age-friendliness: Neighborhood regeneration in Jangsu Village, Seoul. Cities, 58, 107-114. https://doi.org/10.1016/j.cities.2016.05.019
Christofordis, A. (1994). New Alternatives to the Suburbs: Neo-traditional Developments. Journal of Planning Literature, 8(4), 429-39.
https://doi.org/10.1177/088541229400800404
Clark, B. D., & Costello, V. (1973). The Urban System and Social Patterns in Iranian Cities. Transactions of the Institute of British Geographers, 59, 99–128.
Crane, D. A. (1960). Chandigar reconsidered. AIA Journal, 5, 33-39.
Demirli, M. E., Ultav, Z. T., & Demirtaş-Milz, N. (2015). A Socio-Spatial Analysis of Urban Transformation at a Neighborhood Scale: The case of the relocation of Kadifekale Inhabitants to TOKI Uzundere in Izmir. Cities, 48, 140-159. https://doi.org/10.1016/j.cities.2015.06.013
Dong, H. (2016). Does Walkability Undermine Neighbourhood Safety? Journal of Urban Design, 22(1), 56-75.  http://dx.doi.org/10.1080/13574809.2016.1247644
Duany, A. & Plater-Zyberk, E. (2010). The Lexicon of the New Urbanism. http://www.dpz.com/research.aspx.
Elliott, D. S., Menard, S., Rankin, B., Elliott, A., Wilson, W. J. & Huizinga, D. (2006). Good kids from bad neighborhoods: Successful development in social context. New York: Cambridge University Press.
Etzioni, A. (1995). The Spirit of Community: Rights, Responsibilities and the Communitarian Agenda. London: Fontana Press.
Falamaki, M. M. (1988). Organization of Physical Space in Iranian Cities. Journal of Architecture and Urbanism, 15, 25-37. (In Persian)
Friedman, J. (1993). Toward a non-euclidian mode of planning. Journal of American Planning Association, 59(4), 482-485. https://doi.org/10.1080/01944369308975902
Gans, H. J. (1961). Planning and Social Life: Friendship and neighbor relations in suburban communities. Journal of the American Institute of Planner, 27, 134-140. https://doi.org/10.1080/01944366108978443
Ghadami, M. J., & Zeinalzadeh, S. (2015). The role of neighborhoods’ centers in the development of urban sustainability (Case Study: Mahmudabad Neighborhoods, Mazandaran Iran). International Journal of Architecture and Urban Development, 5(4), 67-78. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22287396.2015.5.4.7.3
Ghaderi, S., & Sharfkhani, J. (2020). Community-based development (neighborhood-based) from idea to action: A case study of community-based development in Tehran. Journal of Community Development (Rural-Urban), 12(1), 103-126. (In Persian)
Ghafourian, M., & Hesari, E. (2018). Evaluating the model of causal relations between sense of place and residential satisfaction in Iranian public housing (The Case of Mehr Housing in Pardis, Tehran). Social Indicators Research: An International and Interdisciplinary. Journal for Quality-of-Life Measurement, 139(2), 695-721. http://10.1007/s11205-017-1717-y
Ghasemi, K., Hamzenejad, M., & Meshkini, A. (2019). The livability of Iranian and Islamic cities considering the nature of traditional land uses in the city and the rules of their settlement. Habitat International, 90. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2019.102006
Gorman, V. B. (1995). Aristotle’s Hippodamos. Historia, 44(4), 385-395.
Grant٫ J. (2006). Planning the Good Community: New Urbanism in Theory and Practice. London: Routledge.
Habibi, S. M. (2001). From Šhar to Šhahr: A Historical Analysis of the Concept of the City and its Physical Scape). Tehran: University of Tehran Publications. (In Persian)
Habibi, S. M. (2003). How to Model and Reorganize the Neighborhood Structure. Honarha-ye Ziba, 13(13), 32-39. (In Persian)
Habibi, R. (2021). Modern Middle-Class Housing in Tehran; Reproduction of an Archetype: Episodes of Urbanism 1945–1979. Netherlands: Brill.
Habibi, R. (2015). Re-visiting Three Neighbourhoods of Modern Tehran: Chaharsad-Dastgah, Narmak and Nazi-Abad. In Arefian, F. F. & Iradj Moeini, S. H. (eds.), Urban Change in Iran, Stories of Rooted Histories and Ever-accelerating Developments. UK: Springer.
Habibi, R., & De Meulder, B. (2015). Architects and ‘Architecture without Architects’: Modernization of Iranian housing and the birth of a new urban form Narmak (Tehran, 1952). Cities, 45 (2015), 29–40.
Hajipour, Kh. (2006). Community-based Planning as an Effective Approach in Sustainable Urban Management. Honarha-ye Ziba, 1(26), 37-46. (In Persian)
Hass-Klau, C. (1990). The Pedestrian and City Traffic. London: Belhaven Press.
Herbert, G. (1963). The Neighbourhood Unit Principle and Organic Theory. The Sociological Review, 11, 165-213.
Huang, L., Zhengb, W., Honga, J., Liua, Y., & Liua, G. (2020). Paths and Strategies for Sustainable Urban Renewal at the Neighbourhood Level: A Framework for Decision-making. Sustainable Cities and Society, 55, 1-14. https://doi.org/10.1016/j.scs.2020.102074
Ibrahim, H., Salama, A., Wiedmann, F., Aboukalloub, B., & Awwaad, R. (2020). Investigating land use dynamics in emerging cities: The case of downtown neighbourhood in Doha. Journal of Urban Design, 25(3), 387-411. https://doi.org/10.1080/13574809.2019.1632179
Jacobs, J. (1961). The Death and Life of Great American Cities. New York: Random House.
Kallus, R., & Law-Yone, H. (2000). What is a Neighborhood? The Structure and Function of an Idea. Environment and Planning B: Planning and Design, 27(6), 815-826. https://doi.org/10.1068/b2636
Kamrava, S. M. A. (2006). Introduction to contemporary town planning in Iran: 2006-2008. Tehran: University of Tehran Publications Institute. (In Persian)
Kan, H. Y., Forsyth, A., & Rowe, P. (2017). Redesigning China’s Superblock Neighbourhoods: Policies, Opportunities and Challenges. Journal of Urban Design, 22(6), 757-777. https://doi.org/10.1080/13574809.2017.1337493
Karji, A., Asregedew, W., Khanzadi, M., & Tafazzoli, M. (2019). Assessment of social sustainability indicators in mass housing construction: A case study of mehr housing project. Sustainable Cities and Society, 50. https://doi.org/10.1016/j.scs.2019.101697
Keller, S. (1968). The urban neighbourhood: A sociological perspective. Random House.
Kheirabadi, M. (1999). Iranian Cities: Formation and Development. Austin: University of Texas Press.
Khalili, A., Noorallahi, H., Rashidi, N. & Rahmani, M. (2014). Evaluation of Mehr housing policies in Iran and providing solutions to improve it. Urban Studies, 4(13), 83-92. (In Persian)
Kunstler, J. H. (1993). The Geography of Nowhere: The Rise and Fall of America’s Man-made Landscape. NY: Simon and Schuster.
Landman, K. (2000). An Overview of Enclosed Neighborhoods in South Africa. Pretoria: CSIR Building and Construction Technology.
Lang, J. (1984). Creating Architectural Theory: the Role of the Behavioural Sciences in Environmental Design. New York: Van Nostrand Reinhold.
Lang, J. (2000). Twentieth Century Urban Design Paradigms. In Urban Planning in a Changing World: The Twentieth Century Experience, edited by R. Freestone. Massachusetts: MIT Press.
Lefebvre, H. (1991). Production of Space. Oxford: Blackwell.
Levinger, G., & Snoek, J. D. (1972). Attraction in relationship: A new look at interpersonal attraction. Morristown, NJ: General Learning Press.
Lim, T.S.Y., Hassan, N., Ghaffarianhoseini, A., & Daud, M. N. (2017). The relationship between Satisfaction towards Neighbourhood Facilities and Social Trust in Urban Villages in Kuala Lumpur. Cities, 67, 85-94. https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.04.006
Loukaitou-Sideris, A., Gonzalez, S., & Ong, P. (2017). Triangulating neighborhood knowledge to understand neighborhood change: Methods to study gentrification. Journal of Planning Education and Research, 39(2), 227-242. https://doi.org/10.1177/0739456X17730890
Lynch, K. (1960). The Image of the City. Cambridge, MA: The MIT Press.
Lynch, K. (1981). A Theory of Good City Form. Cambridge: MIT Press.
Madanipour, A. (1996). Design of Urban Space: An Inquiry into a Socio-Spatial Process. Wiley: Chichester.
Madanipour, A. (2001). How relevant is 'planning by neighborhoods' today? Town Planning Review, 72(2), 171-191.
Madanipour, A. (2002). Tehran, The making of a Metropolis. Translated by: H. Zarazvand. Tehran: Urban Processing and Planning Company. (In Persian)
Mirjani, H. (2010). Logical Argumentation as a Research Method. Soffeh, 20(50), 35-50. (In Persian)
Mohammadpour, A. (2017). Method in method: About the construction of knowledge in humanity sciences. Logos Publication: Tehran. (In Persian)
Moore, C. G., & Siskin, C. (1985). PUDs in Practice. Washington D. C.: The Urban Land Institute.
Motallebi, Q. (2004). A humanistic approach to sustainable neighborhood development. Proceedings of the Conference on Sustainable Neighborhood Development with the Vision of Tehran Sustainable Development, Tehran, 1-36. (In Persian)
Mumford, L. (1954). The Neighborhood and the Neighborhood Unit. Town Planning Review, 24, 256-79.
Neal, Z. (2020). Does the neighbourhood matter for neighbourhood satisfaction? A meta-analysis. Urban Studies, 58(9), 1775-1791. https://doi.org/10.1177/0042098020926091
Pakzad, J. (2003). A comparative study of Iranian and European cities to understand the roots of the historical barriers to civil participation. Soffeh, 13(37), 25-41. (In Persian)
Paymanfar, S., & Zamani, B. (2019). A paradigm model of traditional Iranian neighborhood (Mahalleh); a grounded theory approach. Journal of Space and Culture, 25(4), 689-705. https://doi.org/10.1177/1206331219892529
Perry, C. A. (1939). Housing in the machine age. New York: Russell Sage Foundation.
Porteous, J. D. (1997). Environment and Behavior: Planning and Everyday Life. Reading: MA, Addison, Wesley.
Rashid, M. (2018). The evolving metropolis after three decades: A study of community, neighbourhood and street form at the urban edge. Journal of Urban Design, 23(5), 624-653. https://doi.org/10.1080/13574809.2018.1429216
Roelofs, J. (1999). Building and designing with nature: Urban design. In The Earthscan Reader in Sustainable Cities, edited by David Satterthwaite, 234-250. London: Earthscan.
RudlinD., & Falk, N. (2009). Sustainable Urban Neighbourhood. USA: Routledge.
Saeednia, A. (1989). Qom city. In Mohammad Y. Kiani, Iranian Cities (Vol. 3). Tehran: Jahad Daneshgahi Publications. (In Persian)
Samuel, R. (1998). Urban climate and thermal pollution: sustainability and habitability in urban environments. Proceeding of the First International Conference on Quality of Life in Cities: Issues and Perspective, March 4-6. School of Building and Real State, National University of Singapore.
Saqah-al-Slami, A. & Aminzadeh, B. (2013). A comparative study of the concept and principles used in the Iranian neighborhood and the western neighbourhood unit. Hoviat-e-Shahr, 7(13), 33-64. https://doi.org/20.1001.1.17359562.1392.7.13.4.2(In Persian)
Schaffer, D. (1992). The American garden city: Lost ideal. In Garden City, Past, Present and Future, edited by Stephen Ward. London: E & FN Spon.
Schoenauer, N. (2001). Cities, suburbs, dwellings in the postwar era. Montreal: School of Architecture, McGill University. 
Selman, P. (1996). Local sustainability: Managing and planning ecologically sound places. London: Paul Chapman.
Serali, R. & Pourdeihimi, Sh. (2016). Neighbouring and Neighbourliness. Soffeh, 26(72), 5-24. https://doi.org/20.1001.1.1683870.1395.26.1.1.4 (In Persian)
Serali, R., & Pourdeihimi, Sh. (2021). A theoretical model for neighbourhood studies in residential environments. Journal of Iranian Architecture Studies, 10(20), 239-258. https://doi.org/10.22052/JIAS.2022.245691.0 (In Persian)
Shia, E. (2005). With the City and Region in Iran. Tehran: Iran University of Science and Technology Publications. (In Persian)
Simmel, G. (1950). The Metropolis and Mental Life. In The Sociology of Georg Simmel, edited by Kurt Wolff, 409-424. New York: The Free Press.
Smithson, A., & Smithson, P. (1967). Urban Structuring. New York: Reinhold Studio Vista.
Soleimani Mehranjani, M., Karami, T., Kamanrodi Kojori, M., & Esfandyarimehni, H. (2022). The qualitative meta-analysis of neighbourhood studies in Iran emphasizing researches of urban geography. Geography and Territorial Spatial Arrangement, 12 (44), 1-28. (In Persian) http://dx.doi.org/10.22111/GAIJ.2022.41518.2993
Soltanzadeh, H. 1986. Neighborhoods and Residential Units in Iran. In M. Y. Kiani, Iranian Cities (Vol. 3). Tehran: Jahad Daneshgahi Publications. (In Persian)
Szibbo, N. (2016). Lessons for LEED® for neighborhood development, social equity, and affordable housing. Journal of the American Planning Association, 82(1), 37-49. https://doi.org/10.1080/01944363.2015.1110709
Talebi, H., Hojjat, I., & Farzian, M. (2013). Studying roles of government, public, and architects in emersion of low-rise housing complexes during the second Pahlavi Period. Honarha-ye Ziba, 19(1), 23-32. (In Persian)
Tavassoli, M. (1997). Principles and methods of urban design and residential spaces in Iran (Vol. 1). Tehran: Center for Iranian Urban Planning Studies and Architecture. (In Persian)
Tewari, Sh., & Beynon, D. (2017). Changing neighbourhood character in Melbourne: Point cook a case study. Journal of Urban Design, 23(3), 456-464. https://doi.org/10.1080/13574809.2017.1383152
Trancik, R. (1986). Finding lost space: Theories of urban design. New York, Van Nostrand Reinhold.
TRL. (2005). Home Zones, Challenging the Future or Our Streets. UK: Published by Department for Transport.
Webber, M. M. (1963). Order in diversity: Community without propinquity. In Cities and Spaces: The Future Use of Urban Land, edited by Lowdon Wingo. Baltimore, Md: The Johns Hopkins Press.
Wellman, B., & Leighton, B. (1979). Networks, neighbourhoods, communities: Approaches to the study of the community question. Urban Affairs Quarterly, 14(3), 363-390. https://doi.org/10.1177/107808747901400305
Willmott, P. (1962). Housing density and town design in a new town. Town Planning Review, 33, 114-127.
Zamani, B., & Arefi, M. (2013). Iranian new towns and their urban management issues: A critical review of influential actors and factors. Cities, 30(1), 105-112. https://doi.org/10.1016/j.cities.2012.01.003
Zamani, B. & Shams, S. (2014). The necessity of the community-based approach in regeneration of urban historical fabrics. Journal of Haft Shahr, 4(45,46), 72-93. (In Persian)