طراحی بستۀ سیاستی توسعۀ فناوری بومی مبتنی بر اکولوژی اجتماعی با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند (مطالعۀ موردی: استان بوشهر)

نویسندگان

1 گروه مدیریت صنعتی، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 گروه مدیریت بازرگانی، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 گروه مدیریت صنعتی، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

تخصصی‌سازی هوشمند به استراتژی‌های ملی-منطقه‌ای پژوهش و نوآوری در حوزۀ برنامه‌های تحول اقتصادی یکپارچه و مبتنی بر مکان اشاره دارد که توجه خود را به سرمایه‌گذاری بر اولویت‌ها و چالش‌های منطقه‌ای متمرکز می‌کند. هدف پژوهش حاضر، تبیین ویژگی‌های اکولوژی اجتماعی استان بوشهر و طی‌کردن گام‌های برنامه‌ریزی با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند و ارائۀ بستۀ سیاستی توسعۀ فناوری‌های بومی است.
این پژوهش از نظر روش کیفی است. جمع‌آوری داده به‌وسیلۀ مصاحبۀ عمیق با خبرگان و مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفت. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد.
از نگاه مشارکت‌کنندگان در پژوهش، ویژگی اکولوژی اجتماعی استان بوشهر در نه ویژگی اصلی رابطۀ جامعۀ بوشهر و محیط‌زیست آن قابل‌تبیین است که شامل تأثیرات اقتصادی-بازرگانی، هنر و آیین‌مدار و سودمندی فناوری بومی در حوزۀ شکل رابطه است. همچنین این رابطه توسط ضعف فعالیت ترویجی در حوزۀ فناوری بومی، آسیب صنعتی محیط‌زیست، آسیب فرهنگی-اجتماعی، ضعف سیاست‌گذاری و مدیریتی، بهره‌گیری از فناوری‌های ناسازگار و آسیب سیاسی دچار خدشه شده است که خبرگان بر آن تأکید داشتند. چشم‌انداز استان بوشهر در حوزۀ توسعه فناوری بومی مبتنی بر اکولوژی اجتماعی نیز در چهار عرصۀ سرآمدی حوزۀ فرهنگ و هنر، فعال در عرصۀ تجارت دریایی، پیش‌رو در حفظ محیط‌زیست و بهره‌وری در بهره‌برداری دریا تبیین شد.
مهم‌ترین ابزارهای سیاستی توسعۀ فناوری بومی مبتنی بر اکولوژی اجتماعی با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند در دو دستۀ حمایت مستقیم و غیرمستقیم می‌گنجد. در بخش حمایت‌های مستقیم که بخشی از آن در قالب مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت می‌گنجد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: تأسیس مرکز پژوهش فناوری‌های بومی، تأسیس و توسعۀ دانشکده‌های هنر و مردم‌شناسی، تأسیس موزۀ تاریخ علم و فناوری خلیج‌فارس، تخصیص بودجه به توسعۀ پژوهش‌های مبتنی بر زیست‌فناوری، به‌روزرسانی بندرهای فعال و تبدیل آن به بندرهای هوشمند، بهسازی و احیای بندرهای قدیم، تأسیس مرکز بین‌المللی تجارت آبزیان، تأسیس هنرستان هنرهای بومی، تأسیس پژوهشکدۀ پایش و ارزیابی خطرات زیست‌محیطی، توسعۀ فناوری‌های صید سازگار با زیست‌بوم فناوری، خوشه‌سازی در حوزۀ مزیت‌های رقابتی استان مانند زیست‌فناوری و...، توسعه تعاونی‌های صیادی، توسعۀ مراکز رشد حوزۀ فناوری بومی، به‌کارگیری مدیران بومی و... . در بخش حمایت‌های غیرمستقیم نیز مواردی چون معافیت‌های مالیاتی و تأمین اجتماعی در حوزۀ کشتی‌سازی، ادوات کشتی‌سازی و حمایت از سرمایه‌گذاران جهت ورود به حوزۀ بافت تاریخ می‌گنجد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Designing a Policy Package for the Development of Indigenous Technology Based on Social Ecology and Smart Specialization (Case Study of Bushehr Province)

نویسندگان [English]

  • Ali Barzegar 1
  • Meysam Shirkhodai 2
  • Mostafa Mohseny kiasari 3
1 Department of Business Managemen, Faculty of Economic and administrative sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
2 Department of Business Management, Faculty of Economic and administrative sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
3 Department of Industrial Management, Faculty of Economic and administrative sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
چکیده [English]

Smart specialization refers to national/regional research and innovation strategies in the field of integrated and location-based economic transformation programs that prioritize investing in regional priorities and difficulties. The objective of this study is to explain the characteristics of the social ecology of Bushehr province , walk through planning stages using the smart specialization methodology, and present a policy package for the development of indigenous technologies.
This research method is qualitative, and data was collected through in-depth interviews with experts and library research; content analysis was used to analyze the data.
According to the research participants, the characteristics of the social ecology of Bushehr province are explained by nine main characteristics of the relationship between Bushehr society and its environment, including economic-commercial effects, art and ritual, and the utility of local technology in the relationship field. According to the experts, this relationship has also been harmed by the ineffectiveness of promotional activity in the field of indigenous technology, environmental industrial damage, cultural-social damage, inadequate policy and management, the use of incompatible technologies, and political damage. Moreover, the perspective of Bushehr province in the area of indigenous technology development based on social ecology, four areas of excellence in the fields of culture and art, maritime trade, environmental protection, and productivity in the exploitation of the sea were outlined.
In the final phase of policymaking based on clever specialization, policy instruments were formulated and presented. According to the opinion of specialists and their participation, a policy package comprising direct and indirect financial support was outlined.
Two categories of direct and indirect support contain the most important political instruments for the development of indigenous technology based on social ecology and intelligent specialization. To establish a research center for indigenous technologies, establish and develop faculties of art and anthropology, establish a museum of the history of science and technology of the Persian Gulf, allocate funds for the development of biotechnology-based research, update active ports and transform them into smart ports, improve and restore old ports, the establishment of the International Center for Aquatic Trade, the establishment of the Academy of Native Arts, t o establish a museum of the history of science and assessment, the development of fishing technologies compatible with the technological ecosystem, clustering in the field of competitive advantages of the province such as biotechnology, etc., the development of fishing cooperatives, the development of local technology of the Persian Gulf. In the indirect support sector, tax exemptions and social security in the field of shipbuilding, shipbuilding equipment, and support are also included

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Ecology
  • Intelligent Specialization
  • Native Technology
  • Content Analysis
  • بوذرجمهری، خدیجه و رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا (1384). تحلیل جایگاه دانش بومی در توسعۀ پایدار روستایی. مدرس علوم انسانی، 9(1)، 17-46.
  • پاکزاد، مهدی، سعدآبادی، علی‌اصغر، حسینی، سید علی، عظیمی، آرین و کاظمی، مصطفی (1396). نظام نوآوری منطقه‌ای: مفاهیم و مدل‌های ارزیابی. چاپ اول. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
  • پاکزاد، مهدی، قاضی نوری، سید سپهر، محمدی، مهدی و مختارزاده، نیما (1399). تخصصی‌سازی هوشمند: راهبردی برای سیاست‌گذاری منطقه‌ای نوآوری. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 13(50)، 5-29. https://doi.org/10.22034/jips.2020.228595.1040
  • جعفری نجف‌آبادی، عاطفه و مهدوی‌پور، حسین (1391). نقش تکنولوژی بومی در کیفیت فضاهای مسکونی. فصلنامۀ مسکن و محیط روستا، 32(141)، 51-68.
  • سواری، مسلم و رزم‌آور، فرشاد (1401). شناسایی عوامل بازدارندۀ پذیرش فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق روستایی شهرستان دشتستان: کاربرد نظریۀ بنیانی. توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 14(2)، 444-465. https://doi.org/10.22059/jrd.2022.347920.668756
  • عباسی، حبیبه، مهربانی، مرضیه، یغمایی، بامشاد و رضایی‌منفرد، مسعود (1400). اهمیت بهره‌مندی از دانش محلی در راستای شناخت میراث فرهنگی و حفاظت از آن: شهر تاریخی حریره در کیش. دوفصلنامۀ دانش‌های بومی ایران، 8(15)، 159-198. https://doi.org/10.22054/qjik.2021.60875.1268
  • فکوهی، ناصر (1386). نقش زبان و هویت‌های قومی و محلی در توسعۀ نظام آموزش عالی. فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3(9)، 127-160.
  • فیروزآبادی، سید احمد و خمسه، زهرا (1401). مطالعۀ پیامدهای تغییرات اقلیمی در نقاط روستایی شرق استان اصفهان (دهستان‌های براآن شمالی و جنوبی). توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 14(2)، 411-426. https://doi.org/10.22059/JRD.2023.350132.668768
  • محمدی، یونس و باقری‌مقدم، ناصر (1397). راهنمای تدوین استراتژی‌های پژوهش و نوآوری منطقه‌ای با هدف تخصصی‌سازی هوشمند. چاپ اول. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
  • معاونت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان بوشهر (1401). گزیدۀ شاخص‌ها و نماگرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان بوشهر. چاپ اول. بوشهر: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان بوشهر.
  • وب‌سایت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان بوشهر (1399). برنامۀ آمایش استان بوشهر. https://www.mpob.ir/bushehr-planning-program/
  • وب‌سایت وزارت نفت (1399). آمار و اطلاعات. https://www.mop.ir/fa-IR/Portal/5058/page/
  • نبی‌پور، ایرج (1398). دانشگاه نسل پنجم. چاپ اول. بوشهر: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی بوشهر.
  • نقی‌زاده، رضا، الهی، شعبان، منطقی، منوچهر و قاضی‌نوری، سید سپهر (1393). فراترکیب مدل‌های نوآوری منطقه‌ای؛ مروری بر سال‌های 1990-2013. مدیریت نوآوری، 3(4)، 25-56.

 

 

  • Abbasi, H., Mehrbani, M., Yaghmai, B., & Rezaimonfared, M. (2021). The Importance of Local Knowledge in Recognition and Conservation of the Ancient Site of Harireh in Kish Island. Indigenous Knowledge, 8(15), 159-198. https://doi.org/10.22054/qjik.2021.60875.1268 (In Persian)
  • Anderson, P. M., & O’Farrell, P. J. (2012). An ecological view of the history of the City of Cape Town. Ecology and Society, 17(3).
  • Asheim, B., Grillitsch, M., & Trippl, M. (2017). Smart specialization as an innovation-driven strategy for economic diversification: Examples from Scandinavian regions. In Advances in the theory and practice of smart specialization Academic Press. 73-97
  • Biagi, B., Brandano, M. G., & Ortega-Argiles, R. (2021). Smart specialisation and tourism: Understanding the priority choices in EU regions. Socio-Economic Planning Sciences, 74, 100883. https://doi.org/10.1016/j.seps.2020.100883
  • Bukhari, E., Dabic, M., Shifrer, D., Daim, T., & Meissner, D. (2021). Entrepreneurial university: The relationship between smart specialization innovation strategies and university-region collaboration. Technology in Society65, 101560. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2021.101560
  • Carayannis, E. G., & Campbell, D. F. (2018). Smart quintuple helix innovation systems: How social ecology and environmental protection are driving innovation, sustainable development and economic growth. Springer.
  • Cebolla, R. O., & Navas, C. (2019). Supporting hydrogen technologies deployment in EU regions and member states: The smart specialisation platform on energy (S3PEnergy). International Journal of Hydrogen Energy, 44(35), 19067-19079. https://doi.org/10.1016/j.ijhydene.2018.05.041
  • De Noni, I., Ganzaroli, A., & Pilotti, L. (2021). Spawning exaptive opportunities in European regions: The missing link in the smart specialization framework. Research Policy, 50(6), 104265. https://doi.org/10.1016/j.respol.2021.104265
  • Firoozabadi, S., & Khamseh, Z. (2021). Studying the Climate Change Impacts on the Rural Areas of Eastern Isfahan Province (Northern and Southern Braan Villages). Community Development(Rural and Urban Communities), 14(2), 411-426. https://doi.org/10.22059/JRD.2023.350132.668768 (In Persian)
  • Foray, D. (2017). The economic fundamentals of smart specialization strategies. In Advances in the theory and practice of smart specialization (pp. 37-50). Academic Press.
  • Foray, D., Goddard, J., Beldarrain, X. G., Landabaso, M., McCann, P., Morgan, K., ... & Ortega-Argilés, R. (2012). Guide to research and innovation strategies for smart specialisations.
  • Jafari, A., & Mahdavipour, H. (2013). The role of vernacular technologies in the quality of residential spaces. Journal of Housing and Rural Environment, 32(141), 51-68. (In Persian)
  • Khan, A., & Tripathy, S. (2020). Basics of Indigenous Technology Knowledge. Available at SSRN 3846800.
  • Markkula, M., & Kune, H. (2015). Making smart regions smarter: smart specialization and the role of universities in regional innovation ecosystems. Technology Innovation Management Review5(10). https://doi.org/10.22215/timreview/932
  • Ministry of Oil Website (2019). Statistics and information, statistics-and-information https://www.mop.ir/fa-IR/Portal/5058/page/ (In Persian)
  • Mohammadi, Y., & Bagherimoghaddam, N. (2018). A guide for developing regional research and innovation strategies with the aim of intelligent specialization (RIS). Tehran: Scientific Policy Research Center of the country. (In Persian)
  • Munguia-Vega, A., Zepeda-Dominguez, J. A., Perez-Alarcon, M. F., Amador-Castro, I. G., Fulton, S., Walther, M., ... & Torre, J. (2022). Social-ecological networks and connectivity within and between two communities of small-scale fishers in Mexico. https://doi.org/10.5751/ES-13055-270124
  • Murphree, M., & Breznitz, D. (2018). Indigenous Technology Standards for Development: The Case of China. Forthcoming: Journal of International Business Policy. https://doi.org/10.2139/ssrn.3239482.
  • Nabipoor, I. (2020). The Fifth Generation University. Bushehr: Bushehr University of Medical Sciences. (In Persian)
  • Naghizadeh, R., Allahy, S., & Ranga, M. (2021). Smart Specialization: A Strategy for Policymaking in Regional Innovation. Public management research, 13(50), 5-29. (In Persian) https://doi.org/10.22111/JMR.2019.30492.4635
  • Naghizadeh, R., Elahi, S., Manteghi, M., & Ghazinoory, S. S. (2015). The Meta-Synthesis of Regional Innovation Models: A Review of 1990–2013. Innovation Management Journal3(4), 25-56. (In Persian)
  • Pakzad, M., Saadabadi, A., Kazemi, M., Azimi, A., & Hoseni, S. (2018). Regional innovation system: concepts and evaluation models. Tehran: Scientific Policy Research Center of the country. (In Persian)
  • Polido, A., Pires, S. M., Rodrigues, C., & Teles, F. (2019). Sustainable development discourse in smart specialization strategies. Journal of Cleaner Production240, 118224. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118224
  • Roknaddin Eftekhari A, Bouzarjomehry K. (2005). The Position of Indigenous Knowledge (IK) in Sustainable Rural Development: An Analytic View Rural Development.. MJSP; 9 (1) :17-45.(In Persian) https://doi.org/10.22059/JRD.2022.347920.668756
  • Romão, J. (2020). Tourism, smart specialisation, growth, and resilience. Annals of Tourism Research84, 102995.
  • Savari, M., & Razmavar, F. (2023). Identifying the barriers to the adoption of renewable energy technology in the agricultural sector of Dashtestan: Application of grounded theory. Community Development (Rural and Urban Communities), 14(2), 444-465. https://doi.org/10.22059/JRD.2022.347920.668756 (In Persian)
  • Solleiro, C. G. (2012). Promotion of a regional innovation system: the case of the State of Mexico. Social and Behavioral Sciences, 110-119. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.09.447
  • Tavakoli, A., & Fakohi, N. (2007). The role of linguistic, ethnic and local identities in the development of higher education. Cultural Studies & Communication, 3(9), 127-160. (In Persian)
  • Vice President of Statistics and Information Management and Planning Organization of Bushehr Province. (2023). A selection of economic, social and cultural indicators of Bushehr province. Bushehr: Publications of Management and Planning Organization of Bushehr Province. (In Persian)
  • Website of Management and Planning Organization of Bushehr Province (2019). Bushehr planning program, https://www.mpob.ir/bushehr-planning-program (In Persian)