مطالعۀ نحوۀ اثرگذاری متغیرهای اجتماعی و فرهنگی بر مدیریت ریسک در صنایع کوچک و متوسط (مورد مطالعه: خوشۀ صنعتی کفش تهران)

نویسندگان

1 استاد جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشیار جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

3 دکتری جامعه‌شناسی، گروه مطالعات توسعه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

چکیده

مدیریت ریسک و ریسک­‌پذیری در توسعه­ یافتگی بنگاه­های تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی پدیدۀ «ریسک کسب و کار» در بنگاه­‌های کوچک و متوسط حاضر در خوشۀ صنعتی کفش مستقر در منطقۀ 12 شهر تهران‌ پرداختیم. این مطالعه از روش نظریۀ مبنایی استفاده کرده است، داده­‌ها با استفاده از تکنیک مصاحبه جمع‌آوری شده و سپس بر طبق روش نظریۀ مبنایی، در سه مرحله کدگذاری و تحلیل شدند. یافته­‌های این تحقیق نشان داد بروز ریسک در بنگاه­‌های کوچک و متوسط علل زیادی دارد که می­‌توان این علل را در سه دسته ناکارآمدی نهادی، اتلاف منابع و ناهماهنگی عرضه و تقاضا قرار داد. همچنین تولیدکنندگان در مواجهه با ریسک‌های کسب و کار سه نوع راهبرد اتخاذ می­کنند که عبارت‌اند از: مدیریت منابع، مدیریت بازار و مدیریت مبادله. این راهبردها برای بنگاه­‌های تولیدی سه نوع پیامد دارد: فردی، سازمانی و تولیدی. یافتۀ اصلی این تحقیق، تعیین نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در مدیریت ریسک در بنگاه‌های کوچک و متوسط است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Impact of the Socio-Cultural Factors on the Risk Management in Small and Medium-Sized Enterprises (Case of Study: The Industrial Cluster of Shoe Production in Tehran)

نویسندگان [English]

  • Mostafa Azkia 1
  • Hosein Mirzai 2
  • Hamed Akbari 3
1 Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 Associate Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
3 PhD in Sociology, Department of Social Development Studies, Faculty of Social Sciences
چکیده [English]

Risk management and risk-taking play a key role in development of local enterprises. In this study we investigate the “Risk of Business” among small and medium-sized enterprises located in 12th region of Tehran. We applied grounded theory method in this research and used interview technique for data gathering. We analyzed raw data in three steps on the basis of grounded theory scheme. Our findings show that risk has multiple causes and we can categorize them in three groups named: institutional inefficiency, resource devastation and finally, incompatibility of supply and demand. People who work in the enterprises have three strategies towards risk of business. These strategies are: resource management, market management and eventually, exchange management. The so-called strategies have three consequences at individual, organizational and production levels. The main finding of this research is to depict the role of social and cultural factors in risk management in small and medium-sized enterprises.

کلیدواژه‌ها [English]

  • risk
  • Risk-taking
  • Small and Medium-sized Enterprises
  • Community Development
  • Industrial Cluster
استراس، آنسلم و کوربین، جولیت (1385). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها. ترجمه: بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
اکرمن، سوزان رز (1388). فساد و دولت: علل، نتایج و اصلاحات در مجموعه دولت، فساد و فرصت‌های اجتماعی. ترجمه: حسین راغفر، تهران: انتشارات نقش و نگار.
اوانز، پیتر (1380). توسعه یا چپاول: نقش دولت در تحول صنعتی. ترجمه: عباس زندباف و عباس مخبر، تهران: انتشارات طرح نو.
پولانی، کارل (1391). دگرگونی بزرگ. ترجمه: محمد مالجو، تهران: انتشارات پردیس دانش.
وزارت صنعت، معدن و تجارت (1397). تارنمای اطلاع­رسانی خوشه­های کسب و کار، وابسته به سازمان صنایع کوچک و شهرک­های صنعتی ایران. وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت).
دورکیم، امیل (1393). خودکشی. ترجمه: نادرسالارزاده، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
رهنما، مجید (1385). هنگامی که بینوایی فقر را از صحنه بیرون می‌کند. ترجمه: حمید جاودانی، تهران: موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
سن، آمارتیا (1392). توسعه یعنی آزادی. ترجمه: محمد سعید نوری نائینی، تهران: نشر نی.
عجم‌اوغلو، دارون، رابینسون، جیمز ای (1394). چرا کشورها شکست می‌خورند؟. ترجمه: پویا جبل‌عاملی و محمدرضا فرهادی پور، تهران: انتشارات دنیای اقتصاد.
 عظیمی، حسین (1388). مدارهای توسعه‌نیافتگی در اقتصاد ایران. تهران: نشر نی.
 نیلی، مسعود و همکاران (1382). استراتژی توسعۀ صنعتی کشور. تهران: موسسه انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف.
 وبر، ماکس (1385). اخلاق پروتستان و روحیه سرمایهداری. ترجمه: عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
 
 
Amit, R and Wernerfelt, B. (1990). Why Do Firms Reduce Business Risk? The Academy of Mnangement Journal, Vol. 33, No. 3, pp. 520-533.
 Arora, B. and Kazmi, S. B. A. (2012). Performing Citizenship: An Innovative Model of Financial Services for Rural Poor in India, Business and Society, Vol. 51, No. 3, pp. 450-477.
 Beck, U. (2010). Risk Society: Towards a New Modernity, Translated by Mark Ritter, London: Sage Publications Ltd.
 Charmaz, K. (2011). Grounded Theory Methods in Social Justice Research in The SAGE Handbook of Qualitative Research, Edited by Norman K. Denzin and Yvonna S. Lincoln, USA: Sage Publications Inc.
 Corbin, J. and Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, Third E, USA: Sage Publications Inc.
 Elison, G., Glaeser, E. L. and Kerr, W. R. (2010). What Causes Industry Agglomeration? Evidence from Coagglomeration Patterns, American Economic Review, Vol. 100, No. 3, pp. 1195-1213.
 Eweje, G. (2006). The Role of MNEs in Community Initiatives in Developing Countries: Coporate Social Responsibilty at Work in Nigeria and South Africa, Business and Society, Vol. 45, No. 2, pp. 93-129.
 Francis, R. and Armstrong, A. (2003). Ethics as a Risk Management Strategy: The Australian Experience, Journal of Business Ethics, Vol. 45, No. 4, pp. 375-385.
 Giddens, A. (2009). The Politics of Climate Change, Cambridge: Polity Press.
 Giddens, A. (1999). Taking Risk. Far Eastern Economic Review, Vol. 162, No. 14, pp. 31.
 Giddens, A. (1984). The Constitution of Society, Cambridge: Polity Press.
 Granovetter, M. (1985). Economic Action and Social Structure: The Problem of Embeddedness, American Journal of Sociology, Vol. 91, No. 3, pp.481-510.
 Graetz, G. and Franks, D. M. (2016). Conceptual Social Risk and Business Risk Associated with Private Sector Development Projects, Journal of Risk Research, Vol. 19, No. 5, pp. 581-601.
 Greve, A. and Salaff, J. W. (2003). Social Networks and Entrepreneurship, Entrepreneurship: Theory and Practice, Vol. 28, No. 1, pp. 1-22.
 Guba, E. G. (1981). Criteria for Assessing the Trustworthiness of Naturalistic Inquiries, Educational Communication and Technology, Vol. 29, No. 2, pp. 75-91.
 Heidenreich, M. and Mattes, J. (2012). Regional embeddedness of multinational companies and their limits: a typology, in Innovation and Institutional Embeddedness of Multinational Companies, Cheltenham: Edward Elgar Publishing Limited.
 Hofstede, G. (2001). Culture’s Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions, and Organizations Across Nations, second edition, California: Sage Publications.
 Islam, A. and Tedford, D. (2012). Risk determinants of small and medium-sized manufacturing enterprises (SMEs) – an exploratory study in New Zealand, Journal of Industrial Engineering International, Vol. 8, No. 12, pp. 1-13.
 Kang, J. H, Matusik, J. G, Kim, T and Philips, J. M. (2016). Interactive Effects of Multiple Organizational Climates on Employee Innovative Behavior in Entrepreneurial Firms: A Cross-level Investigation, Journal of Business Venturing, Vol. 31, pp. 628-642.
 Kolk, A and Lenfant, F. (2012). Business-NGO Collaboration in Conflict Setting: Partnership Activities in the Democratic Republic of Congo, Business and Society, Vol. 51, No. 3, pp. 478-511.
 Korres, G. M. (2012). Handbook of Innovation Economics, USA: Nova Science Publishers.
 Krefting, L. (1991). Rigor in qualitative research: the assessment of trustworthiness, The American Journal of Occupational Therapy, Vol. 45, No. 3, pp. 214-222.
 Loza, J. (2004). Business-Community Partnerships: The Case for Community Organization Capacity Building, Journal of Business Ethics, Vol. 53, pp. 297-311.
 McCarthy, B. (2000). The Cult of Risk taking and Social Learning: A Study of Irish Entrepreneurs, Management Decision, Vol. 38, No. 8, pp. 563- 574.
 Muthuri, J. N., Moon, J. and Uwafiokun, I. (2012). Corporate Innovation and Sustainable Community Development in Developing Countries, Business and Society, Vol. 51, No. 3, pp. 355-381.
 Naude, M. J. and Chiweshe, N. (2017). A Proposed Operational Risk Management Framework for Small and Medium Enterprises, South African Journal of Economic and Management Sciences, No. 20, pp. 1-10.
 Owen, J. R. and Kemp, D. (2012). Assets, Capitals, and Resources: Frameworks for Corporate Community Development in Mining, Business & Society, Vol. 51, No. 3, pp. 382-408.
 Park, S. (2012). Transforming Industrial Complexes to Innovative Clusters? A Korean Case Study, Urbani Izziv, Vol. 23, supplement 1: KNOWLEDGE, NETWORKS AND WORK: RELATIONAL DIMENTIONS OF REGIONAL GROWTH, pp. 19-28.
 Piperopoulos, P. G. (2012). Entrepreneurship, Innovation and Business Clusters, England: Gower Publishing Limited.
 Porter, M. E. (1998). Clusters and the New Economics of Competition, Harvard Business Review, November-December 1998, pp. 77-90.
 Rehfeld, D. (2012). Modes of regional embeddedness: companies in seven European regions compared in Innovation and Institutional Embeddedness of Multinational Companies, Cheltenham: Edward Elgar Publishing Limited.
 Saqib, S. E., Morshed Ahmad, M., Panezai, S. and Ali, U. (2016). Factors Influencing Farmers Adoption of Agriculture Credit as a Risk Management Strategy: The Case of Pakistan, International Journal of Disaster Risk Reduction, No. 17, pp. 67-76.
Saxenian, A. (1996). Inside-out: Regional Networks and Industrial Adaptation in Silicon Valley and Route 128, A Journal of Policy Development and Research, Vol. 2, No. 2, pp. 41-60.
 Sharma, S. K. and Swain, N. (2011). Risk Management in Construction Projects, Asia-Pacific Business Review, Vol. 7, No. 3, pp. 107-120.
 Ullah, R. and Shivakoti, G. P. (2014). Adoption of On-farm and Off-farm Diversification to Manage Agricultural Risks. Are These Decisions Correlated? Outlook on Agriculture, Vol 43, No. 4, pp. 265-271.
 Weir, D. and Kate H. (2005). Cultural embeddedness and contextual constraints: Knowledge sharing in Chinese and Arab cultures, Knowledge and process management, Vol. 12, No. 2, pp. 89-98.
 Wu, Z. and Pullman, M. E. (2015). Cultural embeddedness in supply networks, Journal of Operations Management, Vol. 37, pp. 45-58.
 Zou, X. and Scholer, A. A. (2016). Motivational Affordance and Risk-Taking across Decision Domains, Personality and Social Psychology Bulletin, Vol. 42, No. 3, pp. 275-289.