تبیین نقش ظرفیت‌های جامعۀ محلی در حل مناقشات و کاهش تضادهای اجتماعی (مورد مطالعه: پروژۀ آبیاری و زهکشی دشت ارایض، واحدهای عمرانی 2، 3 و 5)

نوع مقاله : پژوهشی : پژوهش دانشگاهی از گرنت (نام دانشگاه، معاونت یا مؤسسه پژوهشی دانشگاهی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه کردستان

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

مطالعۀ حاضر با استفاده از رویکردهای نوسازی جدید و پساتوسعه و با تأکید بر نظریات وانگ، دیویس و رهنما، به مطالعۀ نقش شیوخ و معتمدان محلی به عنوان ظرفیت اصلی جامعۀ محلی عرب خوزستان، در کاهش تضادها و در نتیجه، توسعۀ منطقه­ای می‌پردازد. روش مقالۀ حاضر کیفی است. از روش­های قوم­نگاری برای گردآوری داده­های میدانی و روش تحلیل موضوعی برای تحلیل داده­ها استفاده شده است. جامعۀ آماری این مطالعه، جوامع انسانی محدودۀ واحدهای عمرانی 2، 3 و 5 دشت ارایض است. بدین منظور با در نظر گرفتن عنصر بومی بودن و پایگاه اجتماعی، نمونۀ پژوهش بر اساس تلفیقی از دو روش نمونه­گیری با بالاترین قدرت (بررسی مواردی که پدیده در آنها بروز بسیار قوی دارد) و موارد شناخته‌شده (بررسی افراد صاحب­نظر) انتخاب شد. فرایند نمونه­گیری تا اشباع داده­ها ادامه یافت که بر این اساس 13 مصاحبه و 9 بحث گروهی از این واحدهای مشارکتی به عمل آمد. یافته‌های پژوهش که مقولات حاصل از کدبندی سطوح باز و محوری‌اند، عبارتند از: حل و فصل کشمکش­های درون طایفه­ای، کنترل مبادی درست آداب و رسوم اجتماعی، استقبال از کارگزاران توسعه، نمایندگی اعضای طایفه در تعامل با نهادهای بیرونی، شناسایی علل تضادها و مناقشات و تیپولوژی آنها در پروژه. مقولۀ نهایی مورد بررسی "کاهش تضادهای اجتماعی در راستای پیشبرد پروژه" است. بر اساس مطالعۀ حاضر شیوه­های حل مناقشه در محدودۀ مورد مطالعه هنوز قضایی نشده و حضور میانجی­های اجتماعی سنتی (شیوخ و معتمدان محلی) در مناقشات روستایی از مشخصه­های بارز فرهنگی منطقه است. در این زمینه هنوز هم می­توان گفت در میان جوامع عرب خوزستان، مناقشه و شیوه‌های حل آن در جامعۀ روستایی و شهری یکی از موضوعاتی است که به زعم برگر "جهان­زیست" منحصر به فرد خود را دارد که هنوز قلمروزدایی اتفاق نیافتاده است و در حوزۀ علوم اجتماعی، فضای مفهومی دوگانگی شهر- روستا قابل دفاع است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explanation of the local community capacities role in resolve conflicts and reduce social conflicts (case study: project of irrigation and drainage Arayez plain, construction units 2, 3 ,5)

نویسندگان [English]

  • Hossein Daneshmehr 1
  • Alireza Karimi 2
1 Assistant Professor, Kordestan University, Iran
2 Assistant Professor, Kharazmi University, Iran
چکیده [English]

The present study, with using of approaches new modernization and post-development and with emphasis on the views of Wang, Davis and Rahnema, This study suggests the role of local community leaders and Sheikhs as the main capacity of Arab Khouzestan, the reduction of tension and as a result, the region's development.The method of This article, is a qualitative method. Ethnographic methods were used to collect field data and thematic analysis was used for data analysis. The population for this study, human communities within the project area 2, 3 and 5 Arayez plain. For this purpose, taking into account the native element and social status, case study based on a combination of the selected two sampling, Reputational Case Sampling and Intensity Sampling. The process of sampling continued until data saturation and that Based on 13 interviews and 9 group discussions done of these units cooperative. Research findings according of open coding and selective coding as follows: Resolve of Inter-tribal conflicts, Supervision and correct control of social customs, welcoming the development brokers, representing the tribe members interact with external Institutions, Identify the causes of conflicts and topology of the project. The final concept discussed is “Reduce social conflicts in order to advance the project”. Based on this study, methods of conflict resolution in the area is still not Judicial and the traditional social mediators in disputes rural culture of the characteristics of the region. In this context, it can still be said among the Arab community in Khuzestan, Conflict and resolve ways it is one of the issues in rural and urban community, Berger believes that "life-world" has its own unique, that has not happened yet deterritorialization. The realm of the social sciences, Conceptual space City-rural dichotomy is untenable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arayez plain
  • local development
  • New modernization
  • Post-development
  • social conflict
ازکیا و همکاران (1392). توسعه و مناقشات پارادایمی جدید. تهران: انتشارات کیهان.
­سو، آلوین (1387). تغییر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی. وابستگی و نظام جهانی. ترجمه حبیب مظاهری. تهران. پژوهشکده مطالعات راهبردی.
­مجید، رهنما (1382). بازاندیشی­های یک کارگزار توسعه. ترجمه: جعفر توکلی. مجله روستا و توسعه. شماره 17.
محمدپور، احمد (1389). ضد روش: منطق و طرح در روش­شناسی کیفی. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
­محمدی، جمال و همکاران (1392). شهری شدن روستاها و قضایی شدن مناقشات: مطالعه­ایی در تجربه مناقشه و حل مناقشه در فضای روستایی- شهری. فصلنامه توسعۀ محلی (شهری-روستایی). دوره 5 . شماره 2.
مرکز آمار ایران (1390). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن. http://amar.sci.org.ir
 
Atkinson, paul, A, et, al. (2007). Handbook of Ethnography. second edition, sage Publications Ltd.
Bamberger, M and etal. (2012). RealWorld evaluation: working under budget, time, data, and political constraints. 2nd ed, Thousand Oaks, Calif: SAGE.
Escobar, Arturo. (1995). Imagining a post- Development Era? Critical Thought, Development and Social Movements. Social Text: 20-56.
Fetterman, David M. (1998). Ethnography Set by Set. Second Edition, London: Sage Publications.
Lindlof, TR. Taylor, BC. (2011). Qualitative communication research methods. 3rd ed, London: SAGE.
Moffitt, Michael (2005). The handbook of dispute Resolution. Jossey-bass.
Morse, Janic, M. (2001). Situating Grounded Theory Within Qualititative Inquiry. New York: Springer Publishing Co.
Oktay, JS. (2012). Grounded theory. Oxford New York: Oxford University Press.
Rahnema, Majid (1990). The Postdevelopment Reader.London: Zed Books.
Teddlie, C. Tashakkori, A. (2009). Foundations of mixed methods research: integrating quantitative and qualitative techniques in the social and behavioral sciences. London: SAGE.
Willig, C. (2008). Introducing qualitative research in psychology: adventures in theory and method. 2nd ed, McGraw-Hill Open University Press.
Ziai, Aram. (2007). Exploring Post-development. Development discourse and its critics. Routledge, London.