مکان‌های ننگ‌خورده: تحلیل زمینه‌ها و نشانگان داغ در یک سکونتگاه حاشیه‌نشین در تبریز

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی دانشکدۀ حقوق و علوم انسانی دانشگاه تبریز، ایران

2 گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ حقوق و علوم انسانی دانشگاه تبریز، ایران.

10.22059/jrd.2025.364392.668813

چکیده

هدف این تحقیق، توصیف مردم‌نگارانۀ تجربه‌های زیستۀ هر روزۀ حاشیه‌نشینان شهرک است و با شناسایی کردارها و تجربه‌های زیستۀ ساکنان، ننگ مکانی و متعاقب آن استیگمای تحمیل‌شده بر آنان را فهم می‌کند.
روش پژوهش، کار میدانی مردم‌نگارانه است. داده‌ها را با فنون اصلی جمع‌آوری داده‌ها در مردم‌نگاری جمع‌آوری کردیم و سپس مضامین تحلیلی را با بررسی یادداشت‌های میدانی پروراندیم. سایت میدانی پژوهش حاضر واقع در جنوب غربی تبریز است.
فرایندهای بدنام‌کنندۀ شهرک عبارت‌اند از: دسترسی محدود به منابع و تمرکز برخی از آسیب‌های اجتماعی مثل اعتیاد، دزدی و تن‌فروشی که نتیجۀ آن تهدید سوبژکتیویتۀ فردی است؛ هویت مخدوش که با نشانگان عزت‌نفس پایین، احساس حقارت و بدنامی همراه است و به زندگی نامرئی ساکنان منجر می‌شود؛ و داغ‌شدگی عاطفی که با تجربۀ استرس، ناامیدی و احساس شرم مرتبط است و به انزوای اجتماعی و قطع‌شدگی ارتباط ساکنان منتهی می‌شود. نتیجۀ این فرایندهای بدنام‌کننده در زندگی افراد درد و رنج و ناراحتی و پیامدهای روانی داغ تجربه‌شده در یک موقعیت خاص است.
نتایج بیانگر آن است که ننگی که فرد شهرک‌نشین دارد نشان‌دهندۀ شیوۀ زیست غیررسمی در سکونتگاه‌های غیررسمی در شهرک است. انگ‌خوردن عامل بسیار قدرتمندتری برای تجربۀ شرم به‌وسیلۀ آن‌ها است. شهرک از این طریق به اقتصاد غیررسمی پیوند می‌یابد و این امر تأثیر شدیدی بر داغ‌شدگی آن گذاشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Stigmatized Places: Analysis of the Contexts and Symptoms of Stigma in a Marginal Settlement in Tabriz

نویسندگان [English]

  • Behnam Nouri 1
  • Asghar Izadijeiran 1
  • Mohammad Alizadeh aghdam 2
  • Mohammad Abbaszadeh 2
1 Department of Social Sciences, Faculty of Law and Human Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.
2 Department of Social Sciences, Faculty of Law and Human Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

This ethnographic research delineates the daily lived experiences of the marginal residents of the suburb and endeavors to understand the local stigma and subsequent stigma imposed on them by identifying the actions and lived experiences of the residents.
Ethnographic fieldwork is implemented in this investigation. The data was collected using the primary techniques of ethnographic data collection, and analytical themes were subsequently developed through the review of field notes. The current research is conducted at the field site situated in the southwestern region of Tabriz.
The discrediting processes of the settlement include following: limited access to resources and the concentration of some social harms such as addiction, theft and prostitution, and the result is the threat of individual subjectivity; Distorted identity, which is associated with symptoms of low self-esteem, feelings of inferiority, and stigma, and leads to the invisible life of the residents; emotional burnout, which is related to the experience of stress, disappointment, and shame, and leads to social isolation and disconnection of residents. This process in their lives undoubtedly results in anguish and discomfort, which is the psychological repercussion of the stigma of a specific lived experience.
The results indicate that the informal way of life in the informal settlements in the suburb is indicative of the stigma that an individual carries. Stigma is a significantly more dominant factor in their sense of humiliation. In this manner, the suburb is linked to the informal economy, which has significantly contributed to the stigmatization of the settlement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health
  • Infamous Identity
  • Shame
  • Social Suffering
  • Suburb
  • Territorial Stigma
  • Urban Ethnography

مراجع

آزاد ارمکی، تقی و علیرضا صادقی (۱۳۹۶). زندگی روزمرۀ موتورسواران معیشتی. فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، ۱۳(۴۷)، 43-۷۶.
ایزدی جیران، اصغر (۱۴۰۲). حاشیه‌نشین‌های تبریز: روایتی مردم‌شناختی از یک محله. چاپ اول. مرکز پژوهش های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز.
اهرابیان صدر، میثم (۱۳۹۶). بررسی انتقادی رویکردهای نظری در تحلیل نابرابری فضایی. فصلنامۀ علوم اجتماعی، ۲۴(۷۶)، 75-110. https://doi.org/10.22054/qjss.2017.15103.1375
محمدی، جمال و اداک، صائب (۱۳۹۸). حاشیه‌نشینان شهری و تجربۀ رنج اجتماعی. فصلنامۀ علوم اجتماعی، 26(۸۶)، 157-۱۸۴. https://doi.org/10.22054/qjss.2019.39701.2046
هاشمی، عبدالرسول، ازکیا، مصطفی و موسوی، سید یعقوب (۱۴۰۱). مطالعۀ جامعه‌شناختی راهبردهای تهیدستان شهری برای بقا در شهر (مورد مطالعه: سرپرستان خانواده‌های تهیدست شهر تهران). فصلنامۀ توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، ۱۴(۲)، ۵۱۱-۵۲۸. https://doi.org/10.22059/jrd.2023.346654.668749
Ahrabian Sadr, M. (2017). A Critical Study of Theoretical approaches to Analysis of Spatial Inequality (with Emphasis on Spatial Inequality in Contemporary Tehran). Quarterly Journal of Social Sciences, 24(76), 75-110. https://doi.org/10.22054/qjss.2017.15103.1375 (In Persian)
Atari, D. O., Luginaah, I., & Baxter, J. (2011). “This Is the Mess That We Are Living in”: Residents Everyday Life Experiences of Living in a Stigmatized Community. GeoJournal, 76, 483-500. http://dx.doi.org/10.1007/s10708-010-9365-7
Auyero, J. (1999). ‘This is a lot like the Bronx, isn’t it?’Lived experiences of marginality in an Argentine slum. International Journal of Urban and Regional Research, 23(1), 45-69.
Auyero, J., & Jensen, K. (2015). For political ethnographies of urban marginality. City & Community, 14(4), 359-363. http://dx.doi.org/10.1111/cico.12135
Azadarmaki, T., & Sadeghi, A. R. (2017). Daily life of poor bikers. Cultural Studies and Communication, 13(47), 43-76. (In Persian)
Bernt, M., & Colini, L. (2013). Exclusion, marginalization and peripheralization: Conceptual concerns in the study of urban inequalities (No. 49). Working paper. https://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:101:1-2013052811489
Clift, B. C., & Bustad, J. J. (2017). Moving in the margins: Active urban bodies and the politics of ethnography. In Physical Culture, Ethnography and the Body (pp. 143-159). Routledge.
Cummins, I. (2016). Wacquant, urban marginality, territorial stigmatization and social work. Aotearoa New Zealand Social Work, 28(2), 75-83.
Davidson, J., & Milligan, C. (2004). Embodying emotion sensing space: introducing emotional geographies. Social & Cultural Geography, 5(4), 523-532.
Draus, P. J., Roddy, J. K., & Greenwald, M. (2010). A hell of a life: addiction and marginality in post-industrial Detroit. Social & Cultural Geography, 11(7), 663-680.
Draus, P., Roddy, J., & Asabigi, K. (2015). Streets, strolls and spots: sex work, drug use and social space in Detroit. International Journal of Drug Policy, 26(5), 453-460.
Epele, M. E. (2020). When life becomes a burden at the urban margins of Buenos Aires. Medical Anthropology, 39(2), 153-166. https://doi.org/10.1080/01459740.2019.1667993
Harter, L. M., Berquist, C., Scott Titsworth, B., Novak, D., & Brokaw, T. (2005). The structuring of invisibility among the hidden homeless: The politics of space, stigma, and identity construction. Journal of Applied Communication Research, 33(4), 305-327.
Hashemi, A., Azkia, M., & Mousavi, S. Y. (2022). Sociological Study on the Strategies of Urban Poor to Survive in the City (Case Study: Households of the Urban Slums in Tehran City). Community Development (Rural and Urban), 14(2), 511-528. https://doi.org/10.22059/jrd.2023.346654.668749 (In Persian)
Rivas, E. (2014). Fresh Fruit, Broken Bodies: Migrant Farmworkers in the United States. University of California Press
Hatzenbuehler, M. L., Phelan, J. C., & Link, B. G. (2013). Stigma as a fundamental cause of population health inequalities. American Journal of Public Health, 103(5), 813-821.
Izadi Jeiran, A. (2023). Marginal residents of Tabriz: An anthropological narrative of a neighborhood (1st Ed.). Tabriz Metropolitan Islamic Council Research Center. (In Persian)
Keene, D. E., & Padilla, M. B. (2010). Race, class and the stigma of place: Moving to “opportunity” in Eastern Iowa. Health & Place, 16(6), 1216-1223. https://doi.org/10.1016/j.healthplace.2010.08.006
Keene, D. E., & Padilla, M. B. (2014). Spatial stigma and health inequality. Critical Public Health, 24(4), 392-404. https://doi.org/10.1080/09581596.2013.873532
Kelaher, M., Warr, D. J., Feldman, P., & Tacticos, T. (2010). Living in ‘Birdsville’: Exploring the impact of neighbourhood stigma on health. Health & place, 16(2), 381-388. https://doi.org/10.1016/j.healthplace.2009.11.010
Lancione, M., & McFarlane, C. (2016). Life at the urban margins: Sanitation infra-making and the potential of experimental comparison. Environment and Planning A: Economy and Space, 48(12), 2402-2421. https://doi.org/10.1177/0308518X16659772
Link, B. G., & Phelan, J. C. (2001). Conceptualizing stigma. Annual Review of Sociology, 27(1), 363-385. https://doi.org/10.1146/annurev.soc.27.1.363
Link, B. G., & Phelan, J. C. (2006). Stigma and its public health implications. The Lancet, 367(9509), 528-529. https://doi.org/10.1016/s0140-6736(06)68184-1
Lombard, M. (2014). Constructing ordinary places: Place-making in urban informal settlements in Mexico. Progress in Planning, 94, 1-53. http://dx.doi.org/10.1016/j.progress.2013.05.003
McCormick, N. J., Joseph, M. L., & Chaskin, R. J. (2012). The new stigma of relocated public housing residents: Challenges to social identity in mixed–income developments. City & community, 11(3), 285-308. https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/j.1540-6040.2012.01411.x
Mohammadi, J., & Adak, S. (2019). Urban Marginals and the Experience of Social Sufferring (Nayser Neighborhood, Sanandaj). Quarterly Journal of Social Sciences, 26(86), 157-184. https://doi.org/10.22054/qjss.2019.39701.2046 (In Persian)
Meth, P. (2009). Marginalised men’s emotions: Politics and place. Geoforum, 40(5), 853-863. https://doi.org/10.1016/j.geoforum.2009.07.002
Pearce, J. (2012). The ‘blemish of place’: stigma, geography and health inequalities. A commentary on Tabuchi, Fukuhara & Iso. Social Science & Medicine, 75(11), 1921-1924. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2012.07.033
Pedrazzini, Y., & Desrosiers-Lauzon, G. (2011). Asphalt bandits: fear, insecurity, and uncertainty in the Latin American city. Emotion, Space and Society, 4(2), 95-103. http://dx.doi.org/10.1016/j.emospa.2010.12.005
Robben, A. C., & Sluka, J. A. (Eds.). (2012). Ethnographic fieldwork: An anthropological reader. John Wiley & Sons.
Stodulka, T. (2009). “Beggars” and “Kings”: Emotional Regulation of Shame among Street Youths in a Javanese City in Indonesia. Emotions as Bio-cultural Processes, 329-349.
Stodulka, T. (2016). Coming of Age on the Streets of Java. Transcript Verlag.
Thompson, L., Pearce, J., & Barnett, J. R. (2007). Moralising geographies: stigma, smoking islands and responsible subjects. Area, 39(4), 508-517. http://dx.doi.org/10.1111/j.1475-4762.2007.00768.x
Broto, V. C., Burningham, K., Carter, C., & Elghali, L. (2010). Stigma and attachment: performance of identity in an environmentally degraded place. Society and Natural Resources, 23(10), 952-968. http://dx.doi.org/10.1080/08941920802705776
Wacquant, L. (2007). Territorial stigmatization in the age of advanced marginality. Thesis eleven, 91(1), 66-77. https://doi.org/10.1177/0725513607082003
Wacquant, L., Slater, T., & Borges Pereira, V. (2014). Territorial stigmatization in action Environment and Planning A, vol. 46. http://dx.doi.org/10.1068/a4606ge
 
توسعه محلی (روستائی-شهری)
دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 31
پائیز و زمستان 1403 در حال تکمیل
اسفند 1403
صفحه 329-344

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار