2024-03-29T17:10:22Z
https://jrd.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=8054
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
صفحات آغازین
2016
05
21
1
5
https://jrd.ut.ac.ir/article_61204_8569d037c00bed1eeed2d36d4b49fd8c.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
بررسی تأثیر فضای شهری بر احساس شادمانی ساکنان ٩ محلۀ شهر تهران
سوسن
باستانی
سمانه
ملکی پور
مطالعۀ علمی و مداوم موضوع شادمانی میتواند توجه اهل اندیشه را به میزان شادمانی و عوامل مرتبط با آن جلب کرده و به مدیران و برنامهریزان اجتماعی و فرهنگی در انتخاب سیاستهای مناسب کمک کند. هدف از این پژوهش پرداختن به تأثیر فضای شهری (کالبدی و غیر کالبدی) بر احساس شادمانی ساکنان شهر است. بعد غیر کالبدی شامل محیط اجتماعی و محیط فرهنگی است. فرض بر این است که فضای شهری از طریق ارضای نیازها بر احساس شادمانی شهروندان مؤثر است. پژوهش حاضر با روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. نمونۀ پژوهش شامل 270 نفر از ساکنان 18 سال به بالای 9 محلۀ واقع در مناطق 3، 12 و 17 تهران است. بر اساس نتایج پژوهش، احساس شادمانی افراد در حد «متوسط» است. متغیرهای اثرگذار بر احساس شادمانی به ترتیب ارضای نیاز به امنیت، ارضای نیاز به احساس تعلق و ارضای نیاز فیزیولوژیکی است. متغیر ارضای نیاز به امنیت، بیشترین تأثیر را بر میزان احساس شادمانی دارد. متغیرهای مستقل پژوهش حدود 45 درصد از واریانس متغیر احساس شادمانی را تبیین میکنند. بعد غیر کالبدی فضای شهری که شامل محیط اجتماعی (میزان و نوع روابط اجتماعی) و محیط فرهنگی (اجرای برنامهها و مراسم) میشود و بعد کالبدی به طور غیر مستقیم بر احساس شادمانی اثرگذار است. همچنین نتایج نشان میدهد میزان احساس شادمانی ساکنان منطقۀ 12 با داشتن فضای شهری غنیتر از حیث بعد کالبدی و به ویژه بعد غیر کالبدی، بیش از مناطق 3 و 17 تهران است.
ارضای نیاز
شادمانی
فضای شهری
2016
05
21
1
26
https://jrd.ut.ac.ir/article_61174_638d6fe7c39d4ffe59268e5fe2520f4b.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
خودمانیسازی بازار؛ تهیدستان و سیاست معاش
تقی
آزاد ارمکی
علیرضا
صادقی
از دهۀ هفتاد با عقبنشینی فزاینده دولت از تأمین معاش تودهها، تهیدستان مجبور بودهاند مایحتاج ضروری زندگیشان را در بازار رها شده خریداری کنند. این مقاله با تمرکز بر سالهای ریاضت اقتصادی در اوایل دهۀ نود خورشیدی میکوشد به این پرسش پاسخ دهد که تهیدستان در واکنش به تهاجم گسترده بازار به کدام سیاست یا استراتژی معیشتی متوسل شدهاند؟ تحقیق بر پایه نظریه «پیشروی آرام» و به روش کیفی (مردمنگاری) انجام شده است. کانون اصلی مطالعه شهرهای سلطان آباد و اکبر آباد و مناطق مجاور آن در حاشیه پایتخت است. داستان زندگی تهیدستان در سالهای اخیر نشان میدهد گروههای حاشیهای شده برای ادامۀ بقا به بازاری منعطفتر و دوستانهتر پناه بردهاند. خودمانیسازی بازار یا همان ترتیبات غیر رسمیِ خرید نسیه شیوهای خاص از تأمین کالاهای مصرفی در بازار است که با موقعیت مادی ناامن و شکنندۀ گروههای فاقد امتیاز شهری سازگاری بیشتری دارد. با وجود این، با شدت گرفتن دستدرازی بازار به زندگی تهیدستان مجموعهای از کشمکشها و مقاومتهای روزمره در مناسبات بازار خودمانی بروز کرد. تصاحب آرام اموال و دارایی دکانها و فروشگاهها اقدام عملگرایانه تهیدستان برای رهایی از تنگناهای معیشتی بود.
بازار غیر رسمی
تصاحب آرام
تعدیل ساختاری
تهیدستان
زندگی روزمره
شورش
خرید نسیه
معیشت
2016
05
21
27
56
https://jrd.ut.ac.ir/article_61175_3b088eb4ff9d305f5fc7171e90bd0b46.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
راهبردهای محلهمحوری و توسعۀ محلهای: مقایسۀ الگوی مدیریت محله و عملکرد آن در ایران و انگلستان
صلاح الدین
قادری
محمد
فاضلی
سلیمان
پاکسرشت
بسیاری از کشورهای دنیا در دهههای اخیر به سمت راهبردهای توسعۀ محلهای در مدیریت شهری روی آوردهاند. کشور انگلستان از جمله کشورهایی است که فعالیتهای گستردهای در این حوزه داشته است. در ایران نیز در دهههای اخیر تجارب مختلفی پا گرفته است، تجربۀ مدیریت محله در شهر تهران یکی از این تجارب است. هدف مقالۀ حاضر مقایسۀ تجارب ایران در حوزۀ مدیریت محله در شهر تهران و تجربۀ مدیریت محله در انگلستان است تا از این طریق چالشهای این تجربه شناسایی و شاخصهایی برای ارتقا و پایداری آن بیان شود. روش مطالعۀ مقاله از نوع توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از روش مطالعه اسنادی و کیفی و دادههای کمی (براساس جامعه آماری مراجعه کنندگان به سرای محله و حجم نمونه 3000 نفر) به تحلیل وضعیت مدیریت محله پرداخته است. یافتههای مقاله نشان میدهد تفاوتهای بارزی میان مدیریت محله در انگلستان و تجربۀ آن در شهر تهران وجود دارد. بارزترین تفاوتها مربوط به تفاوتهای حوزۀ برداشت و هدف از مدیریت محله است. در انگلستان مدیریت محله معطوف به ادغام اجتماعی و توانمندسازی محلات محروم است. در زمینه جلب همکاری ساکنان و حمایت از مشارکت آنان، در کشور انگلستان مردم محلی در فرایند تصمیمگیری مشارکتی در بیان خدمات، برنامهها و فعالیتهای ارائهدهندگان خدمات درگیرند، در حالی که در شهر تهران مشارکت به مفهوم شرکت در کلاسها و برنامههایی است که از سوی شهرداری به مدیریت محله ابلاغ میشود.
توسعۀ محلهای
سیاستهای محلی
محلهگرایی
مدیرت محله
مدیریت محلی
2016
05
21
57
88
https://jrd.ut.ac.ir/article_61180_67362420962e55246c2f9a098a043749.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
مؤلفههای اصلی ورزشهای بومی و محلی به منظور بهرهبرداری در توسعۀ پایدار روستایی: مورد مطالعۀ بازیها و ورزشهای بومی و محلی شهرستان کرمانشاه
عبدالحمید
پاپ زن
حسین
آگهی
مهنا
شاهمرادی
توسعۀ ورزش و تربیت بدنی به سبب تأثیر مثبت بر تأمین سلامت جسمی و روحی، گذران سالم اوقات فراغت و آثار شگرف آن در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، میتواند به عنوان یکی از اصلیترین ابزارهای توجه به انسان به عنوان محور توسعۀ پایدار قلمداد شود. هدف این پژوهش، ارزیابی مؤلفههای اصلی ورزشهای بومی و محلی به منظور بهرهبرداری در توسعۀ پایدار روستایی است. در این مطالعه با رویکرد کیفی و از لحاظ پارادایم با رهیافت طبیعتگرایانه، بازیها و ورزشهای بومی و محلی شهرستان کرمانشاه به عنوان مستندات تحقیق تحلیل شده است. جمعآوری دادههای مورد نیاز از طریق برگزاری مصاحبههای عمیق و نیمهساختارمند، مصاحبههای انفرادی و تشکیل گروههای متمرکز، مشاهدۀ مستقیم و روشهای تکمیلی مانند تهیۀ عکس و فیلم صورت گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش، بازیهای بومی و محلی شهرستان کرمانشاه در ابعاد مختلف، مجموعه جالب توجهی از فعالیتها را در خود جای دادهاند، به نحوی که برنامهریزی در جهت احیا و ترویج این بازیها میتوانند پاسخگوی طیف وسیعی از اهداف توسعۀ روستایی باشد، چرا که عجینکردنفعالیتهایورزشی- تفریحیبه ویژه بازیهای بومی و محلی بابرنامههایتوسعۀ روستایی،با تأمین نیروی انسانی سالم و فعال، ارتقای سرمایۀ اجتماعی، افزایش مشارکت روستاییان، بهبود همبستگی اجتماعی، حفظ ارزشها و باورهای محلی و نیز غنیسازی اوقات فراغت روستاییان و کاهش آسیبها و ناهنجاریهای اجتماعی، به شکلگیری جامعهای پویاوبانشاط همراه با بهبودبازده و بهرهوری و ارتقای کمی و کیفی سطح زندگی روستاییان منجر خواهد شد.
توسعۀ روستایی
شهرستان کرمانشاه
ورزشهای بومی و محلی
2016
05
21
89
112
https://jrd.ut.ac.ir/article_61182_50eec771f4d62ea186e1a728203124b2.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
پدیدارشناسی برداشت روستاییان از تعلق مکانی در شهرستان زابل
محمدشریف
شریف زاده
غلامحسین
عبدالله زاده
علیرضا
اژدرپور
مهنوش
شریفی
حس تعلق مکانی به نوعی تجربه، کشش و عاطفه نسبت به یک مکان اشاره دارد. این مفهوم پیوندهای پیچیدۀ مردم با محیط اطراف خود را توصیف میکند؛ بنابراین تبیین پدیدۀ تعلق مکانی در مناطق روستایی میبایست از دیدگاه خود مردم روستایی انجام شود. این تحقیق با هدف شناسایی برداشت روستاییان از پدیدۀ تعلق مکانی و عوامل پیشبرنده و بازدارندۀ آن در بین مردم روستایی انجام شد. برای رسیدن به درکی ژرف و تحلیلی، از روششناسی کیفی و پدیدارشناسی توصیفی بهره گرفته شد. جامعۀ مورد پژوهش روستاییان ساکن شهرستان زابل، شامل سه قلعه، قائمآباد، اللهآباد، خمک، جهانتیغ، سرحدی، ژالهای، کرباسک و منصوری است. مصاحبهشوندگان به شیوۀ هدفمند انتخاب شدند (17 نفر). گردآوری دادهها با استفاده از مصاحبۀ ژرفانگر نیمهساختارمند صورت گرفته است.فرایند گردآوری اطلاعات تا سطح اشباع نظری و آستانۀ سودمندی اطلاعات قابل دسترس ادامه یافت. در این پژوهش از مفاهیم و نظریههای پژوهشگران این حوزه شامل رالف، پروشنسکی، کانتر و استیل بهره گرفته شده است. طبق روش کلایزی، از تحلیل محتوای کیفی مضمونی برای پردازش اطلاعات استفاده شد. نتایج تحقیق شامل کدهای نمایا، فراوانی و درصد آنها در قالب جدولهایی توصیف و در چهار دسته از عوامل پیشبرنده و بازدارندۀ تعلق مکانی در بین روستاییان، شامل عوامل فرهنگی – اجتماعی، عوامل خدماتی و رفاهی، عوامل جغرافیایی- اکولوژیکی و عوامل اقتصادی خلاصه شد. نتایج نشان داد که میتوان از جنبههای مختلف محیطی، احساسی و روانشناختی به مکان و عوامل تأثیرگذار بر تعلق مکانی نگریست؛ بنابراین، درک "مکان روستایی" مستلزم در نظر گرفتن عوامل فیزیکی و حسی تشکیلدهندۀ تعاملات عاطفی و روانشناختی مردم روستایی است.
پدیدارشناسی
تعلق مکانی
شهرستان زابل
مردم روستایی
مکان روستایی
2016
05
21
113
138
https://jrd.ut.ac.ir/article_61183_b052b530a9decd11ba85a0541396bf83.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
مهاجرت انفرادی مردان از روستاها و چالشهای پیش روی زنان جامانده
رضا
همتی
مریم
گنجی
یکی از موضوعاتی که به تازگی در حوزۀ مهاجرت مورد توجه قرار گرفته، تأثیر مهاجرت بر زنان جامانده در مبدأ به عنوان یک گروه آسیبپذیر است، زنانی که مهاجر نیستند اما به شدت تحت تأثیر تبعات آن قرار میگیرند. هدف مطالعۀ حاضر فهم و روایت تجربیات زیستۀ زنان جامانده از مسائل و چالشهایی است که به دلیل مهاجرت انفرادی همسرشان به شهر، با آن مواجهاند. این پژوهش به صورت کیفی، با روش پدیدارشناسی، بر روی شش نفر از زنان ساکن در دهستان خانمیرزا واقع در لردگان اجرا شد. روش نمونهگیری هدفمند است. برای تحلیل و مدیریت دادهها از روش تحلیل پدیدارشناسی تفسیری اسمیت استفاده شد. پس از تحلیل مصاحبهها، ده مضمون اولیه و دو مضمون جامع و فراگیر «زندگی برزخی» و «تجارب احساسی ناخوشایند» به دست آمد. نتایج نشان میدهد اگرچه نمیتوان منکر تأثیر اقتصادی مثبت مهاجرت مردان در ممانعت از سقوط خانوادههایشان به ورطۀ فقر شد، در مقابل فقر عاطفی و جنسی، محدود شدن آزادی عمل در تصمیمگیریها، فشار مضاعف ایفای نقشهای مادری و پدری، استقلال نسبی، فرسودگی روانی، تنهایی و ترس عمیق، احساس نگرانی دائمی و بیمعنا بودن زندگی مشترک، بهای سنگینی است که زنان و فرزندان جامانده میپردازند. در پایان برخی پیشنهادهای پژوهشی و سیاستگذاری بیان شده است.
زنان جامانده
مهاجرت داخلی
لردگان
مهاجرت انفرادی مردان
وجوه ارسالی
2016
05
21
139
166
https://jrd.ut.ac.ir/article_61184_5b8272dd0bc6d0161069e88b65058377.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
شناسایی دلایل ترک تحصیل دانشآموزان مقطع ابتدایی منطقۀ آموزش و پرورش موسیان (نواحی روستایی)
بهروز
سپیدنامه
حسن
مومنی
محمد
سلیمان نژاد
موضوع «ترک تحصیلی» در تمامی مقاطع رخ میدهد؛ اما در مقطع ابتدایی موضوعی چالشآور و بغرنج است. چرا که فرد از تحصیل و کسب پیشرفتهای متعاقب زندگی محروم میماند. بدین دلیل، پژوهش حاضر درصدد است با اتکای روش کیفی دلایل ترک تحصیل دانشآموزان مقطع ابتدایی را شناسایی کند. در این پژوهش، متناسب با ماهیت تحقیق از نمونهگیری هدفمند و تکنیک مصاحبههای عمیق و نیمهساختاریافته استفاده شده است. حجم نمونه بر مبنای قاعدۀ اشباع نظری تا 37 مصاحبه تعیین شد. همچنین، مشارکتکنندگان شامل دانشآموزانِ ترک تحصیل کرده و اولیای آنان بودند. کلیۀ مراحل جمعآوری دادهها با روش نظریۀ زمینهای و سه مرحلۀ کدبندی یعنی باز، محوری و گزینشی انجام شدند. در نهایت، هشت مقولۀ اصلی نسبت به موضوع حاضر شناسایی شد و در قالب یک مدل پارادایمی با مقولۀ مرکزی "فقر یکپارچه محیط روستایی به مثابۀ میدان ترک تحصیلی" تنظیم شده است. بر حسب یافتهها، «چالشهای اقتصادی» با اشکال گوناگون به عنوان شرایط علّی شناسایی شد. همچنین زمینههایی همچون «باورهای خاص فرهنگی» و «کشمکشهای قومی/ قبیلهای» در کنار شرایط علّی بر پدیده مؤثر بودهاند. عوامل مداخلهگر با سه مقولۀ «کژسامانی خانواده»، «فضای نامناسب تعاملی معلم/ شاگرد» و «فضای آموزشی درون و برون مدرسه» نیز به استراتژیها و راهبردهایی همچون «غیبتهای مکرر»، «عدم علاقه به درس خواندن» و «سرزنش نظام ارتقای تحصیلی» تحت مقولۀ آسیبهای تحصیلی منجر شده است و در نهایت پیامدهایی از قبیل «بیفایدهگی درس خواندن»، «بسندگی سواد» و «ترویج الگوی ترک تحصیل»، تحت مقولۀ "ناباوری به سواد " را در پی داشته است.
اولیا
ترک تحصیل
خانواده
دانشآموزان
مدرسه
نظریۀ زمینهای
2016
05
21
167
198
https://jrd.ut.ac.ir/article_61185_eaf814d48c6e53a7bc89f69058b7e846.pdf
توسعه محلی (روستائی-شهری)
توسعه محلی (روستائی-شهری)
2008-8981
2008-8981
1395
8
1
صفحات پایانی
2016
05
21
1
13
https://jrd.ut.ac.ir/article_61205_ff191862590101ff47864a05df47c24b.pdf